Zijn er dan geen kwaliteitskenmerken voor goede software of IT-systemen?

kwaliteitskenmerken software

De gemiddelde bedrijfsjurist kan aardig met zijn handen in het haar zitten als die vraag wordt gesteld. Een snelle blik op IT-jurisprudentie verheldert namelijk niet veel. Er worden in uitspraken van rechters wel termen als ‘zorgplicht’ en ‘conformiteit’ gebruikt, maar wat betekenen die concreet? En waarom wordt de ene zaak gewonnen en de andere verloren? Het vergt veel studie om daar achter te komen.

Maar toch is er wel degelijk houvast op het vlak van kwaliteit van IT. Dat houvast is bijvoorbeeld te vinden in de ISO-norm 25010. ISO-normen zijn namelijk internationaal erkende normen voor kwaliteitssystemen.

Verschil tussen productkwaliteit en gebruikskwaliteit

De ISO-norm 25010 maakt onderscheid tussen twee kwaliteitsaspecten. Geschiktheid van het product zelf en geschiktheid van het product voor de gebruiker. Dit onderscheid is terecht want een deugdelijk product kan nog steeds ongeschikt zijn voor een bepaalde toepassing. En soms volstaat een matig product voor een gebruiker, die weinig eisen stelt.

Het mooie van de ISO-norm 25010 is dat deze in kaart brengt wat relevant is voor het vaststellen van kwaliteit.

  • Bij productkwaliteit gaat het dan om: functionele geschiktheid, prestatie-efficiëntie, uitwisselbaarheid, bruikbaarheid, betrouwbaarheid, beveiligbaarheid, onderhoudbaarheid en overdraagbaarheid.
  • Bij gebruikskwaliteit gaat de norm uit van effectiviteit, efficiëntie, voldoening voor de gebruikers, vrijwaring tegen risico’s en mogelijkheden tot gebruik binnen een context.

Deze criteria worden nader uitgewerkt tot deelaspecten.

De ISO-norm 25010 als hulpmiddel

De ISO-norm 25010 kan dus uitkomst bieden! Denk maar eens aan geschillen over de vraag of een standaard softwarepakket de eisen en wensen van de opdrachtgever voldoende afdekt. Of aan een geschil over de mogelijkheden tot overdraagbaarheid van IT-systemen aan derden.

De ISO-norm 25010 kan daarom behulpzaam zijn bij het opstellen van een offerteaanvraag of een contract. De norm geeft echter ook steun bij geschillen over de uitleg van een contract of bij de afhandeling van een geschil.

Het helpt daarom als degene, die bij de totstandkoming of afhandeling van een IT-project betrokken is, kennis heeft van deze norm en weet welke kwaliteitsaspecten bij een IT-project horen.

Reinout Rinzema

Auteur: Reinout Rinzema

Advocaat | Arbiter | Bindend Adviseur | Mediator