De eerste SGOA Signaal van 2022 verzonden, een online nieuwsbrief met onderwerpen die voor ICT-conflictmanagement van belang zijn! Wilt u het SGOA Signaal ook ontvangen of de laatste versie lezen?
SGOA start met 'Privacy & Security Kamer'. Nieuwsgierig geworden? Lees hier snel verder!
Blogs
Een uitgebreide selectie van blogs over ADR van SGOA vindt u hier:
Soorten Conflict Management Onder de noemer Conflict Management worden in deze blog een aantal instrumenten onderscheiden die kunnen worden ingezet naarmate het geschil verder is geëscaleerd. <p>
Onder de noemer Conflict Management worden in deze blog een aantal instrumenten onderscheiden die kunnen worden ingezet naarmate het geschil verder is geëscaleerd. Een kenmerk van deze escalatieladder is dat partijen steeds minder controle krijgen over de oplossing van de conflict uitkomst, naarmate zij hoger op die ladder stijgen. Een tweede kenmerk is dat bovendien de kosten die verbonden zijn aan de oplossing progressief toenemen. Hoe langer een geschil blijft doorzeuren, hoe groter de schade wordt en hoe moeilijker het is om het probleem door middel van onderlinge overeenstemming op te lossen.<br />
Indien we de instrumenten die de Stichting Geschillenoplossing Automatisering (SGOA) partijen kan aanbieden sorteren in de volgorde van deze escalatieladder, dan komen we tot de onderstaande opstelling<br />
Om te voorkomen dat er een dispuut ontstaat, kan de SGOA partijen terzijde staan met:</p>
<ul>
<li>
<em><strong><a href="/kennisitems/voorkomen-van-conflicten-en-irritaties/">Conflictpreventie</a></strong></em>, waaronder begrepen:
<ul>
<li>
Advies bij onderhandelingen</li>
<li>
Procesbegeleiding bij implementaties e.d.</li>
<li>
Monitoring bij uitvoering van vaststellingsovereenkomsten</li>
</ul>
</li>
</ul>
<p>
Indien het geschil wel tot ontwikkeling is gekomen, kan een volgende stap gemaakt worden in het SGOA dienstenassortiment, namelijk:</p>
<ul>
<li>
<strong><em><a href="/conflictanalyse/">Conflictanalyse</a></em></strong>, waaronder begrepen:
<ul>
<li>
<a href="/kennisitems/de-4-typen-ict-deskundigenberichten/">Deskundigenonderzoek en –bericht</a> (onderzoekt het probleem)</li>
<li>
Niet bindend advies (stelt oplossingsmogelijkheden voor)</li>
</ul>
</li>
</ul>
<p>
In een volgende fase kan de SGOA partijen helpen door het aanbieden van</p>
<ul>
<li>
<em><strong>Conflictbemiddeling</strong></em>, waaronder begrepen:
<ul>
<li>
<a href="/mediation/">Mediation</a></li>
</ul>
</li>
</ul>
<p>
Als de escalatie zover gevorderd is dat partijen niet meer in onderling overleg tot een oplossing kunnen komen, dan rest alleen nog de</p>
<ul>
<li>
<strong><em>Conflictbeslechting</em></strong>, waaronder begrepen:
<ul>
<li>
<a href="/bindend-advies/">Bindend Advies</a></li>
<li>
<a href="/arbitrage/">Arbitrage in Kort Geding</a></li>
<li>
<a href="/arbitrage/">Arbitrag</a>e</li>
</ul>
</li>
</ul>
<p>
Tenslotte staat natuurlijk ook altijd nog de weg open naar Overheidsrechtspraak. De hier genoemde instrumenten zullen in het vervolg van dit document achtereenvolgens worden behandeld. Voor een meer gedetailleerde beschrijving wordt verwezen naar overige documentatie die beschikbaar is op deze website. Voor de reglementen wordt verwezen naar de website van de SGOA (www.sgoa.eu).</p>
Onder de noemer Conflict Management worden in deze blog een aantal instrumenten onderscheiden die kunnen worden ingezet naarmate het geschil verder is geëscaleerd.
Wat is Arbitrage? Arbitrage is een wettelijke erkende en gewaarborgde vorm van rechtspraak waarbij particuliere scheidslieden (arbiters) tot een vonnis komen volgens een formele rechtsgang met alle stukken die daarbij horen <p>
Partijen verwikkeld in een ICT-conflict kunnen ervoor kiezen dit op te lossen in een arbitrage door ICT deskundigen en -juristen bij de SGOA (Stichting Geschillenoplossing Automatisering) (zie <a href="http://www.sgoa.eu">www.sgoa.eu</a>).</p>
<p>
<a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> is een wettelijke erkende en gewaarborgde vorm van rechtspraak waarbij particuliere scheidslieden (arbiters) tot een vonnis komen volgens een formele rechtsgang met alle stukken die daarbij horen.<br />
Partijen kunnen overeenkomen dat zij hun conflicten aan arbitrage zullen onderwerpen. Zij verbinden zich dan om de desbetreffende geschillen voor te leggen aan arbiters, die ter zake een voor partijen bindende beslissing geven.</p>
<p>
Een <a href="/kennisitems/uit-de-praktijk-van-de-sgoa/">arbitraal vonnis</a> heeft dezelfde rechtskracht als een ‘gewoon’ vonnis. Nadat de arbiters het vonnis hebben geschreven en ondertekend, wordt dit ingeschreven bij de rechtbank. Zie het document ‘Voorbeeld van een Arbitraal vonnis inzake een ICT geschil’ elders op de website <a href="http://www.ictconflict.nl">www.ictconflict.nl</a>. Nadat het vonnis is gewezen kan een partij een deurwaarder inschakelen, die bijvoorbeeld beslag kan leggen bij de andere partij om zo de uitvoering van het vonnis af te dwingen. Arbitrage is een internationaal erkende vorm van conflict oplossing. Vele landen hebben het verdrag van de Verenigde Naties “on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards“ ondertekend.</p>
<p>
Het grote voordeel van <a href="/arbitrage/">arbitrages</a> ten opzichte van overheidsrechtspraak is dat arbiters gespecialiseerd zijn; ingeval van de SGOA in problemen die specifiek zijn voor de ICT branche. Arbitragecolleges zijn daarom multidisciplinair; bij de SGOA worden ze samengesteld uit top juristen met veel ervaring met het procesrecht en ICT conflicten enerzijds en vooraanstaande ICT deskundigen met langjarige ervaring in de informatietechnologie anderzijds.</p>
<p>
De SGOA staat bekend om de snelheid waarmee arbitrages kunnen worden uitgevoerd. De stichting houdt korte termijnen aan, maximaal 3 tot 4 weken. De zittingen van het door betrokken partijen gekozen arbitragecollege kunnen op elk gewenst moment in binnen- en buitenland plaatsvinden.</p>
<p>
Om een zaak ter beslechting aan de stichting te kunnen voorleggen, dienen de betrokken partijen door middel van een overeenkomst de arbiters bevoegd te verklaren.</p>
<p>
Door zo'n afspraak verliest de normale overheidsrechter zijn bevoegdheid om over het geschil te oordelen. De afspraak dat de arbiters van de stichting bevoegd zijn moet, zo zegt de wet, om bewijsredenen schriftelijk worden gemaakt. In de praktijk maakt het zogenaamde <u>‘arbitrale beding’</u> deel uit van het (automatiserings- of distributie)contract dat de partijen bij het aangaan van hun verhouding sluiten.</p>
<p>
Een arbitraal beding in een automatiseringscontract op basis waarvan de Stichting Geschillenoplossing Automatisering kan worden ingeschakeld, kan als volgt luiden:</p>
<p>
<em>'Alle geschillen tussen leverancier en cliënt naar aanleiding van deze overeenkomst danwel naar aanleiding van nadere overeenkomsten die daarvan het gevolg zijn, zullen door <a href="/arbitrage/">arbitrage</a> worden beslecht overeenkomstig het Arbitragereglement van de Stichting Geschillenoplossing Automatisering. Tevens is het ICT-mediation-reglement van deze stichting van toepassing.'</em></p>
<p>
Maar ook komt het wel voor dat partijen de SGOA pas bevoegd verklaren als een geschil zich heeft voorgedaan. Belangrijk is echter dat de arbiters een zaak niet in behandeling mogen nemen als beide partijen niet tevoren in een onderlinge afspraak de stichting bevoegd hebben verklaard. In zo'n situatie kan de zaak onverminderd aan de gewone overheidsrechter worden voorgelegd.</p>
Arbitrage is een wettelijke erkende en gewaarborgde vorm van rechtspraak waarbij particuliere scheidslieden (arbiters) tot een vonnis komen volgens een formele rechtsgang met alle stukken die daarbij horen
Arbitragevormen De SGOA kent twee vormen van arbitrage: de ‘gewone’ arbitrage en de Arbitrage in Kort Geding (AKG). Lees in deze blog het verschil tussen deze arbitragevormen. <p>
De SGOA kent twee vormen van arbitrage: de ‘gewone’ arbitrage en de <a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> in Kort Geding (AKG). Beide vormen zijn geregeld in de het SGOA Arbitrage reglement dat te vinden is op <a href="http://www.sgoa.eu">www.sgoa.eu</a> onder het kopje Reglementen.</p>
<p>
De <a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> in Kort Geding wordt gehanteerd voor spoedeisende zaken en kan binnen enkele dagen worden gehouden.</p>
<p>
Dat geldt ook voor geschillen waarin een tijdelijke voorziening moet worden getroffen. Dit komt nogal eens voor in ICT-projecten, die gewoon moeten worden voortgezet, maar waarin een dergelijke voorziening gewenst is. Deze zaken worden meestal middels <a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> in Kort Geding behandeld. Een Arbitrage in Kort Geding komt qua procedure in grote lijnen overeen met een gewone arbitrage, zij het dat een AKG procedure in enkele dagen kan worden voltrokken.</p>
<p>
Het is ook mogelijk een zaak door één arbiter te laten beslissen, maar in de regel worden er drie arbiters benoemd, waarbij wordt voorzien in de spreiding van juridische en technische disciplines en deskundigheden. Voor het verloop van de procedure en het reageren op processuele incidenten is het arbitragereglement vastgesteld. De gang van zaken omvat een inleidend verzoek van de eisende partij en een kort antwoord van de verwerende partij. Daarna volgt een schriftelijke ronde en vervolgens een mondelinge behandeling. De schriftelijke ronde bestaat uit stukken die partijen en hun raadslieden produceren met een vaak gedetailleerde analyse van de problematiek. Er worden termijnen van vier weken gehanteerd. Doorgaans vindt met partijen overleg plaats als zich bijzonderheden voordoen. In veel gevallen hebben partijen besloten uit elkaar te gaan en gaat het om het vaststellen van de schuldvraag en de financiële afrekening. De partijen en arbiters stellen zich ten doel een oplossing te zoeken waarin kapitaalvernietiging wordt voorkomen.</p>
<p>
Bij een <a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> in Kort geding wordt na de eis meestal binnen een week een zitting gehouden. Op de zitting kunnen ook getuigen en deskundigen worden voorgebracht.</p>
<p>
<em>Een recent arbitraal kort geding betrof een procedure waarin een softwareproducent failliet dreigde te gaan omdat een grote dealer weigerde de toegezegde afnames te doen. De producent, die sterk afhankelijk was van de dealer, kwam daardoor in ernstige financiële problemen. De dealer stelde zich op het standpunt dat de software van de producent ondeugdelijk was. In het arbitrale kort geding kon die stelling door de ICT deskundige arbiter zonder moeite worden weerlegd. De dealer werd in het arbitrale vonnis dan ook veroordeeld om de toegezegde hoeveelheid producten onverwijld tegen betaling af te nemen.</em></p>
<p>
Men loopt het risico dat men bij zaken als deze in een gewoon kort geding bij de president van de arrondissementsrechtbank al snel nul op het rekest krijgt, omdat voor de overheidsmagistraat kwesties als deze te ingewikkeld zijn. Zeker bij technisch gecompliceerde zaken zal de overheidsrechter in kort geding zijn vingers niet willen branden, zodat hij zich van een oordeel zal onthouden. Bij een arbitraal kort geding gelden zeer korte termijnen, soms van enkele dagen.</p>
De SGOA kent twee vormen van arbitrage: de ‘gewone’ arbitrage en de Arbitrage in Kort Geding (AKG). Lees in deze blog het verschil tussen deze arbitragevormen.
Redenen voor Arbitrage Voor het oplossen van een conflict via arbitrage kunnen verschillende redenen ten grondslag liggen, zoals vertrouwelijk, snelheid en deskundigheid. <p>
Voor het oplossen van een conflict via arbitrage kunnen verschillende redenen ten grondslag liggen, zoals vertrouwelijk, snelheid en deskundigheid.</p>
<p>
<strong>Vertrouwelijkheid</strong></p>
<p>
<a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> geschiedt in strikte vertrouwelijkheid. Anders dan bij de overheidsrechter zijn de zittingen van een arbitraal college niet openbaar. Alleen de partijen krijgen een kopie van het arbitrale vonnis. In de zaken die aan de SGOA worden voorgelegd staan er vaak grote belangen op het spel. Gewoonlijk kunnen partijen zich niet permitteren dat informatie over het geschil publiekelijk bekend wordt. Het arbitragereglement van de stichting waarborgt het confidentiële karakter van de procesgang.</p>
<p>
<strong>Snelheid</strong></p>
<p>
Een <a href="/arbitrage/">arbitrage</a> verloopt gemiddeld sneller dan de normale rechtspraak. Zonder afbreuk te doen aan een zorgvuldige procesgang wordt ervoor gezorgd dat partijen zich stipt houden aan de termijnen om hun stukken in te dienen. Volstrekt anders dan bij de gewone overheidsrechter wordt aan advocaten slechts bij uitzondering uitstel verleend op de geldende termijnen. Daardoor is het niet goed mogelijk om de procedure eindeloos te rekken door een partij die daar belang bij zou hebben.</p>
<p>
<strong>Deskundigheid</strong></p>
<p>
Naast de vertrouwelijkheid en de snelheid van de procedure (in vergelijking met behandeling door de overheidsrechter) is het vooral de deskundigheid van de arbiters die partijen doet kiezen voor ICT arbitrage door de SGOA.</p>
<p>
De praktijkkennis van en de ervaring met ICT-projecten en -contracten van de arbiters zijn vaak noodzakelijk om tot een goed oordeel te komen in de dikwijls complexe ICT conflicten. Zaken die aan de orde komen, betreffen bijvoorbeeld de uitleg van ICT overeenkomsten (volgens Nederlands of buitenlands recht), vaak met betrekking tot het niet of niet tijdig nakomen van afspraken. In veel gevallen is niet duidelijk of de gevraagde functionaliteit wel is
<p>
Door wisseling van personeel (opeenvolgende projectmanagers van de leverancier of verschuivingen met onduidelijke verantwoordelijkheidsverdeling bij de afnemer) ontstaat een mistige situatie, waardoor een project uit de hand loopt, ingebrekestellingen volgen en de overeenkomst wordt ontbonden. Soms is dit te voorbarig en zouden de grote nadelige gevolgen daarvan voorkomen kunnen worden door goede communicatie, door ICT <a href="/conflictpreventie/">Conflictpreventie</a> of ICT <a href="/mediation/">Mediation</a> (zie voor de Reglementen daarvan <a href="http://www.sgoa.eu">www.sgoa.eu</a>) . Daarnaast worden er vaak vragen gesteld over intellectuele eigendomsrechten, privacyaspecten, deugdelijkheid van software specificaties, meerwerk, beëindiging van duurovereenkomsten, aansprakelijkheid van deskundigen, deugdelijkheid van verstrekte adviezen, standaarden met betrekking tot escrow, beveiliging en mededingingsrecht. </p>
<p>
Overigens worden niet alleen conflicten tussen leveranciers en opdrachtgevers aan de arbiters van de SGOA voorgelegd. Ook wordt de stichting ingeschakeld voor de beslechting van geschillen tussen producenten van software en hun dealers. Vaak gaat het hier om een verschil van interpretatie van marketingverplichtingen die voortvloeien uit het afgesloten distributiecontract. Inzicht in de marktverhoudingen en de complexe technische aspecten van het product spelen dan een grote rol bij het oplossen of het beslechten van het geschil.</p>
<p>
Kortom, er is een keur aan problemen die meer of minder zijn geëscaleerd en in ieder geval tijd en aandacht vergen van de betrokkenen en mede daardoor vaak kostbaar zijn als ze onderwerp van een geschil worden.</p>
Voordelen van Arbitrage Indien het onmogelijk is gebleken om de problemen op te lossen door middel van conflictbemiddeling kan een arbitrageprocedure voordelen opleveren ten opzichte van de reguliere rechtspraak. <p>
Indien het onmogelijk is gebleken om de problemen op te lossen door middel van <a href="/kennisitems/instrumenten-om-ict-conflicten-op-te-lossen/">conflictbemiddeling</a> zijn er ook andere alternatieven die in verhouding tot een reguliere rechtszaak minder tijd en minder geld kosten en bovendien vaak een beter resultaat opleveren voor zowel de opdrachtgever als de ICT-leverancier. </p>
<p>
Voor het beslechten van automatiseringsgeschillen kan gekozen worden voor <a href="/arbitrage/">arbitrage</a>. Het grote voordeel van het inschakelen van SGOA arbiters, is dat zij (in tegenstelling tot de overheidsrechters) gespecialiseerd zijn in complexe ICT-problemen. Arbitragecolleges zijn multidisciplinair en minder gevoelig voor technisch imponeergedrag en verbaal geweld.</p>
<p>
Bovendien is de procesgang sneller, zeker op het moment dat partijen in hoger beroep gaan. Bij arbitrage is het vonnis in eerste instantie in principe ook het eindoordeel.</p>
<p>
De ICT-branche heeft de afgelopen jaren onmiskenbaar grote vooruitgang geboekt op het gebied van professionalisering en kwaliteitszorg. De huidige automatiseringsprojecten lopen daardoor in technisch opzicht minder snel uit op een mislukking.</p>
<p>
Beschikbaarheid van geavanceerde methoden en technieken draagt daar in belangrijke mate aan bij. Niettemin blijken de resultaten van nogal wat ICT-projecten in de praktijk soms behoorlijk tegen te vallen. Lang niet altijd beantwoorden de producten en diensten die ICT-leveranciers leveren, aan de behoeften en verwachtingen van hun opdrachtgevers. Teleurstellingen en frustraties zijn dikwijls het gevolg.</p>
<p>
De conflicten tussen opdrachtgevers en ICT-leveranciers worden steeds vaker langs procedurele weg aangepakt. In toenemende mate wordt daarbij de in ICT-zaken gespecialiseerde SGOA (<a href="http://www.sgoa.eu/">www.sgoa.eu</a>) ingeschakeld.</p>
<p>
Sinds haar oprichting in 1989 voorziet de Stichting Geschillenoplossing Automatisering in meerdere manieren om een geschil over informatietechnologie op te lossen:; de twee belangrijkste zijn daarbij mediation en arbitrage. Deze twee vormen verschillen wezenlijk van elkaar.</p>
<p>
<a href="/mediation/">Mediation</a> kan alleen succesvol uitpakken als de betrokken ICT-leverancier en opdrachtgever over en weer nog enig vertrouwen in elkaar hebben. Een goede bemiddelaar kan soms dat vertrouwen tussen partijen opnieuw opbouwen. In het merendeel van de gevallen die aan de stichting ter bemiddeling zijn voorgelegd, lukt het de opdrachtgever en leverancier om weer probleemloos met elkaar verder te gaan. <a href="/mediation/">Mediation</a> probeert te voorkomen dat de partijen in harde juridische gevechten verwikkeld raken en probeert ervoor te zorgen dat het project kan worden voortgezet.</p>
<p>
<a href="/arbitrage/">Arbitrages</a> hebben een geheel ander doel. In een arbitrage leggen de betrokken partijen hun IT-geschil voor aan een of meer arbiters van de stichting, die over het geschil een voor alle partijen bindende beslissing nemen. Bij een <a href="/arbitrage/">arbitrage</a> wordt de beslissing van de arbiters na afweging van alle juridische merites vastgelegd in een arbitraal vonnis. De partijen in het geschil zijn aan zo'n vonnis gebonden en desgewenst kan het vonnis door middel van de deurwaarder worden uitgevoerd. Een arbitraal vonnis heeft dus dezelfde rechtskracht als een vonnis van de normale overheidsrechter. Men duidt deze arbitrages daarom wel aan als 'particuliere rechtspraak'.</p>
<p>
Een belangrijk voordeel van de inschakeling van particuliere arbiters is dat zij (zoals gezegd), veel meer dan de gewone overheidsrechters, gespecialiseerd zijn in ICT-vraagstukken. De arbiters hebben allemaal jarenlange ervaring in de wereld van de informatietechnologie en zijn daardoor vertrouwd met de voetangels en klemmen bij de uitvoering van ICT-projecten. Bovendien kennen zij de handelsgebruiken van de ICT-branche. Een belangrijk punt is voorts dat de arbitragecolleges multidisciplinair zijn samengesteld. Naast gespecialiseerde ICT-juristen maakt de SGOA gebruik van ICT deskundigen met een technische of bedrijfskundige achtergrond.</p>
<p>
<a href="/arbitrage/">Arbiters</a> hebben zich de afgelopen jaren over de meest uiteenlopende conflicten gebogen. Vaak staat de kwaliteit van de door een ICT-leverancier ontwikkelde programmatuur ter discussie of dienen de arbiters een oordeel te geven over de deugdelijkheid van de specificaties van de software. Meerwerk en het overschrijden van oplevertermijnen leveren eveneens traditionele conflicten op. Dikwijls blijken de voorgelegde automatiseringscontracten voor velerlei uitleg vatbaar. Nog vaak blijken ICT-contracten van een slechte kwaliteit te zijn. Onduidelijkheden in de contracten blijven een bron van grote problemen.</p>
<p>
Overigens worden niet alleen conflicten tussen leveranciers en opdrachtgevers voorgelegd. Ook wordt de stichting ingeschakeld voor de beslechting van geschillen tussen producenten van software en hun dealers. In een recent geval heeft zij onder meer getoetst of een dealer in voldoende mate zijn marketingverplichting uit het distributiecontract was nagekomen. Inzicht in de marktverhoudingen en de complexe technische aspecten van het product speelden een belangrijke rol bij de oplossing van het conflict.</p>
Indien het onmogelijk is gebleken om de problemen op te lossen door middel van conflictbemiddeling kan een arbitrageprocedure voordelen opleveren ten opzichte van de reguliere rechtspraak.
Het begrip Mediation Er bestaan wereldwijd nogal wat definities van het begrip mediation. Nederlandse mediators die geregistreerd zijn maken onder meer gebruik van het Handboek Mediation (Brenninkmeijer e.a.). Lees er over verder in deze blog. <p>
Er bestaan wereldwijd nogal wat definities van het begrip mediation. Nederlandse mediators die geregistreerd zijn maken onder meer gebruik van het <a href="http://www.handboek-mediation.nl">Handboek Mediation</a> (Brenninkmeijer e.a.). In dit handboek wordt de volgende definitie gehanteerd:</p>
<p>
<em><a href="/mediation/">Mediation</a> is een vorm van bemiddeling in conflicten waarbij een neutrale bemiddelingsdeskundige, de mediator, de onderhandelingen tussen partijen begeleidt teneinde vanuit hun werkelijke belangen tot gezamenlijk gedragen en voor ieder van hen optimale resultaten te komen. </em></p>
<p>
Een paar woorden en zinsneden vallen daarbij al direct op, namelijk dat het gaat om:</p>
<ul>
<li>
<em>‘</em><em>bemiddeling’</em>: met andere woorden, een mediator doet geen uitspraak ‘van boven af’, zoals een arbiter of een bindend adviseur;</li>
<li>
<em>‘het begeleiden van onderhandelingen’</em>: opvallend omdat bij onderhandelingen de partijen juist met elkaar praten (iets wat bij bovenpartijdige conflictbeslechting niet voorkomt);</li>
<li>
<em>‘gezamenlijk gedragen en voor ieder van hen optimale resultaten’</em>: in tegenstelling tot de vonnissen van rechters en arbiters, waarbij er meestal winnaars en (of alleen maar) verliezers zijn, bevat de vaststellingsovereenkomst (opgemaakt tussen partijen ter afsluiting van een mediation) vrijwel altijd een win-winoplossing.</li>
</ul>
<p>
Ten opzichte van geschilbeslechting via de rechter of via <a href="/arbitrage/">arbitrage</a> heeft <a href="/mediation/">mediation</a> dus nogal wat voordelen.</p>
<p>
Om te beginnen blijven de partijen eigenaar van hun probleem en blijven ze dus ook zelf verantwoordelijk voor het vinden van een oplossing en houden ze daar zelf controle over. Verder zijn beide partijen uit eigen vrije wil bereid mee te werken aan het gezamenlijk vinden van pragmatische en creatieve oplossingen.</p>
<p>
Daarbij is het van belang dat ze op zoek gaan naar gemeenschappelijke (al of niet toekomstige) belangen en dat ze zich realiseren dat alle andere belangen die partijen hebben vaak minder tegenstrijdig zijn dan ze op het eerste oog lijken. Zeker bij ICT-conflicten hebben klanten en leveranciers doorgaans een langdurige en complexe relatie. Een ICT- leverancier kan vaak alleen goed functioneren als hij het bedrijf van zijn klant, diens bedrijfsprocessen en medewerkers door en door kent. De gezamenlijke teams werken nauw samen aan ingewikkelde en langdurige projecten en niemand is erbij gebaat die samenwerking te verbreken op straffe van een groot aantal schadelijke effecten en vaak een flinke kapitaalvernietiging. Een andere ICT-leverancier kan immers doorgaans niet zomaar een lopende automatiseringsopdracht overnemen.</p>
<p>
Toch willen partijen hun conflicten oplossen, maar liever niet ten koste van hun relatie. In een dergelijk geval is mediation vrijwel altijd een betere oplossing dan rechtspraak of arbitrage, waarbij veel minder rekening wordt gehouden met het behouden van een goede relatie tussen partijen. Bovendien is mediation in de meeste gevallen aanzienlijk sneller en goedkoper dan een juridische procedure, en biedt het meer ruimte voor creatieve oplossingen. Mediation kijkt naar de toekomst. Daarnaast is de vertrouwelijkheid gewaarborgd, wat vooral in zakelijke omgevingen als een belangrijk voordeel wordt beschouwd. Er is geen publieke tribune en alle deelnemers zijn verplicht tot geheimhouding van hetgeen is besproken, dus het conflict en de bedrijfsgegevens komen niet op straat te liggen.</p>
Er bestaan wereldwijd nogal wat definities van het begrip mediation. Nederlandse mediators die geregistreerd zijn maken onder meer gebruik van het Handboek Mediation (Brenninkmeijer e.a.). Lees er over verder in deze blog.
Co-mediation Co-mediation, waarbij twee mediators (een ICT-jurist en een ICT-specialist) in samenwerking optreden, heeft een aantal voordelen. Lees meer over deze voordelen in deze blog. <p>
Bij de <a href="http://www.sgoa.org">SGOA</a> wordt in alle gevallen samengewerkt door enerzijds in ICT gespecialiseerde juristen en anderzijds ICT-deskundigen die door jarenlange ervaring in hun vakgebied in staat zijn een probleem te overzien, te structureren en tot de kern ervan door te dringen. In dit verband spreken we van co-mediation. Het belang van deze combinatie van onafhankelijke ICT’ers en ICT-juristen is duidelijk. Immers, projecten op het gebied van ICT kenmerken zich door een hoge mate van complexiteit, een lange doorlooptijd en een aanzienlijke investering in mensen en middelen. Door deze complexiteit is er in veel ICT-projecten sprake van meer of minder ernstige problemen.</p>
<p>
Een groot deel van die problemen is terug te voeren op specificatieproblemen: verschillen tussen wat de leverancier aanbiedt en wat de gebruiker verwacht aangeboden resp. geleverd te krijgen. Daarnaast doen zich organisatorische problemen voor en is er vaak sprake van een gebrek aan goede samenwerking. Een ICT-project omvat meestal taken voor beide partijen, die dan ook goed met elkaar moeten samenwerken. Daarbij geldt dat de gebruiker zijn personeel moet motiveren om zich de nieuwe technieken en werkwijzen eigen te maken. Vaak wordt onderschat dat een nieuw informatiesysteem ingrijpende gevolgen heeft voor het personeel van de gebruiker. Zelfs voor een turnkeyproject geldt dat het geen nieuwe auto is waarmee men onmiddellijk kan wegrijden. De voornaamste oorzaak van problemen bij automatisering is een gebrekkige voorbereiding en communicatie tussen partijen.</p>
<p>
Co-mediation, waarbij twee mediators (een ICT-jurist en een ICT-specialist) in samenwerking optreden, heeft nog meer voordelen. Beide disciplines zijn van belang in een mediation omdat partijen (en hun raadslieden) zich tijdens de procedure vaak afvragen of de eventuele schikking die wordt vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst nog wel in verhouding staat tot een redelijkerwijs te verwachten resultaat bij de rechter.</p>
<p>
De raadslieden, meestal ICT-advocaten, hebben daar in hun traditionele rol om te vechten voor de belangen van hun cliënt regelmatig te positieve verwachtingen over. Het werkt voor beide partijen vaak ontnuchterend om van een onpartijdige top-ICT-jurist verstandige juridische argumenten te horen over hun procesrisico’s. Een soortgelijk ontnuchterend effect kan ontstaan als een ICT-specialist objectieve criteria te berde brengt, waardoor partijen hun eigen case nog wel eens met andere ogen willen beschouwen.</p>
<p>
Inmiddels zijn door de SGOA honderden ICT-<a href="/kennisitems/de-voordelen-van-een-mediation-procedure/">mediations</a> uitgevoerd en is een uitgebalanceerde aanpak ontstaan die in meer dan 95 procent van de gevallen - in één (of twee) sessies van één of twee dagdelen - leidt tot een schikking (vaststellingsovereenkomst).</p>
<p>
Daaraan voorafgaand hebben partijen en hun raadslieden dan wel het nodige huiswerk verricht om hun zaak zo goed mogelijk te belichten. Omdat mediation zich niet richt op de vraag welke partij schuldig is aan het conflict, maar veel meer op het vinden van een gezamenlijke oplossing is het niet nodig om het verleden van het verschil uitvoerig te documenteren. Men kan volstaan met een eenvoudige opsomming van hetgeen is gepasseerd. Meer aandacht moet besteed worden aan de vraag welke belangen verbonden zijn aan het vinden van een oplossing en aan welke criteria zo’n oplossing zou moeten voldoen.</p>
Co-mediation, waarbij twee mediators (een ICT-jurist en een ICT-specialist) in samenwerking optreden, heeft een aantal voordelen. Lees meer over deze voordelen in deze blog.
Wanneer is Business Mediation effectief? Bij business mediation ligt de nadruk op belangen en zienswijzen van beide partijen. Naast tegengestelde zijn er namelijk ook vaak verenigbare of zelfs gemeenschappelijke belangen. <p>
Usance in de gewone civiele rechtspraak is dat partijen elkaar te slim af willen zijn. Zij dekken zich in, houden informatie achter, willen de eerste klap uitdelen, zijn niet wars van trucjes en koesteren vanzelfsprekend een groot wantrouwen jegens de tegenpartij. Dit heet standpuntsgewijze onderhandeling. Partijen herhalen hun standpunten en versterken die wanneer de tegenpartij tegengestelde standpunten poneert.</p>
<p>
Een andere manier van onderhandelen is de nadruk te leggen op belangen en zienswijzen van partijen. Het komt vaak voor dat partijen naast tegengestelde ook verenigbare of zelfs gemeenschappelijke belangen hebben, bijvoorbeeld zo min mogelijk kapitaalvernietiging, buiten de publiciteit blijven of zo snel mogelijk het project afronden. De andere partij is niet de vijand, maar een relatie die ook aan zijn trekken mag komen. In een goede sfeer, die met name door de bemiddelaar kan worden gecreëerd, worden eerst alle belangen van de partijen op een rijtje gezet. Hoe dat gebeurt, hangt af van de situatie. De belangen hoeven niet alleen te gaan over het conflict, maar kunnen zich ook uitstrekken tot de toekomstige relatie van partijen. In feite wordt daarmee het aantal mogelijke oplossingen van het geschil aanzienlijk vergroot.</p>
<p>
Natuurlijk zijn er ook altijd tegengestelde belangen. De bemiddelaar kan dan uitkomst bieden door deze tegenstrijdige belangen te toetsen aan objectieve criteria. Het is duidelijk dat deze manier van onderhandelen niet altijd succes heeft. Veel hangt af van de ervaring, de vindingrijkheid en het overwicht van de mediator(s).</p>
<p>
Bij ICT <a href="/mediation/">mediations</a> is veel baat gevonden bij het toepassen van co-mediation. Daarbij treden twee mediators op, namelijk een ICT jurist en een ICT-specialist.</p>
<p>
Beide disciplines zijn in een mediation van belang omdat partijen (en hun raadslieden) zich tijdens de procedure afvragen of een eventuele schikking nog wel in verhouding staat tot het redelijk te verwachten resultaat bij de rechter. Het werkt voor beide partijen vaak ontnuchterend om van een onpartijdige top ICT jurist verstandige juridische argumenten te horen over hun procesrisico’s. Een soortgelijk ontnuchterend effect kan ontstaan als een ICT specialist objectieve criteria te berde brengt, waardoor partijen hun eigen case nog wel eens met andere ogen gaan beschouwen.</p>
<p>
<br />
Inmiddels zijn door de SGOA in 25 jaar vele honderden ICT mediations uitgevoerd en is een uitgebalanceerde aanpak ontstaan die in meer dan 95 procent van de gevallen (vaak in één sessie dag) leidt tot een oplossing die partijen vrijwillig en gezamenlijk overeenkomen en die wordt vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Als er onverhoopt geen (volledige) overeenstemming kan worden bereikt, bestaan er nog andere mogelijkheden. Zo kunnen partijen de mediators (of anderen) verzoeken een bindend advies uit te brengen. In enkele gevallen is het voorgekomen dat partijen alsnog doorgaan met een arbitrale procedure.</p>
<p>
<em>Indicaties voor <a href="/mediation/">mediation</a></em></p>
<ul>
<li>
Partijen hebben de bereidheid er samen uit te komen (gezamenlijk belang).</li>
<li>
Partijen willen de relatie met elkaar in stand houden of niet nog slechter maken.</li>
<li>
Partijen verwachten dat een juridisch gevecht geen oplossing zal bieden.</li>
<li>
Er is sprake van communicatiegeschillen in plaats van principiële belangentegenstellingen.</li>
<li>
Partijen willen zelf verantwoordelijk blijven voor de oplossing.</li>
<li>
Partijen zoeken een duurzame oplossing die wederzijds wordt gedragen.</li>
</ul>
<p>
<em>Contra-indicaties voor <a href="/mediation/">mediation</a></em></p>
<ul>
<li>
Eén van de partijen is niet bereid water bij de wijn te doen (wil zijn gelijk halen).</li>
<li>
Partijen willen een openbare uitspraak van een overheidsrechter, bijvoorbeeld in verband met precedentwerking.</li>
<li>
Partijen willen een executoriale titel (rechtspraak of arbitrage). (Kan echter ook worden gerealiseerd door de vaststellingsovereenkomst die voortvloeit uit de mediation notarieel te verlijden).</li>
<li>
Partijen willen zekerheid dat na afloop het geschil is opgelost. (Kan echter ook worden opgelost door af te spreken dat, indien de mediation niet mocht slagen, alsnog een arbitrage procedure wordt opgestart).</li>
</ul>
Bij business mediation ligt de nadruk op belangen en zienswijzen van beide partijen. Naast tegengestelde zijn er namelijk ook vaak verenigbare of zelfs gemeenschappelijke belangen.
Geschiedenis van ICT-mediation in Nederland Mediation kwam in opkomst in de jaren negentig; het woord ‘automatisering’ stamt nog duidelijk uit de jaren tachtig. Lees meer over de geschiedenis van ICT Mediation in deze blog. <p>
In Nederland is het oudste mediationinstituut de Stichting Geschillenoplossing Organisatie en Automatisering (<a href="http://www.sgoa.org">SGOA</a>). <a href="/mediation/">Mediation</a> kwam in opkomst in de jaren negentig; het woord ‘automatisering’ stamt nog duidelijk uit de jaren tachtig. Het doel van de in 1989 opgerichte <a href="http://www.sgoa.org">SGOA</a> is het bemiddelen in en het oplossen en – indien nodig – beslechten van geschillen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie (ICT) in de ruimste zin van het woord.</p>
<p>
Dat het eerste initiatief om te komen tot een bedrijfstakspecifiek mediationinstituut afkomstig is uit de automatiseringsbranche is niet verwonderlijk.</p>
<p>
Het bestuur van de ICT-branchevereniging (destijds Cosso, later <a href="http://www.nederlandict.nl/">ICT ~ Office</a>, tegenwoordig Nederland ICT) enerzijds en de Vereniging van Computer Gebruikers (ComGe) anderzijds werden zich ervan bewust dat de onstuimige groei van de automatisering met zich meebracht dat de kwaliteit van producten en diensten soms in gevaar kwam. Daar stond tegenover dat gebruikers zich vaak onvoldoende voorbereiden op complexe implementatietrajecten. Er bleek behoefte te bestaan aan onafhankelijke ICT deskundigen die in samenwerking met in het procesrecht ervaren juristen als begeleiders bij geschillen zouden kunnen optreden. Daarbij speelde ook een rol dat er nogal wat kritiek was geuit op de Cosso Geschillenregeling 1971, die als te zeer leveranciersvriendelijk werd beschouwd. In een gezamenlijke inspanning besloten gebruikers en leveranciers tot oprichting van de SGOA, een onafhankelijke en neutrale stichting waarin de belangen van beide partijen bij het oplossen van geschillen op evenwichtige wijze zouden worden gewogen.</p>
<p>
De aandacht ging in de eerste plaats uit naar vormen van bemiddeling die gebruikt werden in de Verenigde Staten. Men sprak daar van minitrial. Bij een minitrial zetten partijen ten overstaan van een neutrale derde of een <a href="http://www.ictconflict.nl/Default.aspx?tabid=529">geschillencommissie</a> hun procespositie uiteen en worden de partijen door hem of die commissie geholpen bij het schatten van hun proceskansen en -risico’s, waarna een klimaat wordt geschapen waarin partijen hun geschil zelf kunnen oplossen.</p>
<p>
Naast de minitrial en de al eerder bestaande arbitrage zijn er in de loop der jaren tal van methoden ontwikkeld om conflicten (buiten de normale rechtspraak om) tot een oplossing te brengen, zoals factfinding, minitrage, evaluatie, bindend advies, pendeldiplomatie en dergelijke. De verzamelnaam voor deze methoden is Alternative Dispute Resolution (ADR). Een aantal daarvan wordt door de SGOA gehanteerd.</p>
<p>
Voor het geval dat mediation in een ICT-geschil niet lukt, of als partijen van mening zijn dat hun conflicten al zo ver zijn geëscaleerd dat bemiddeling zinloos wordt geacht, koos de SGOA voor arbitrage als methode om die geschillen te beslechten. Doorslaggevend voor de keuze was dat de partijen vanwege de korte ‘lifecycle’ van ICT-producten gebaat zijn bij een snellere (en tevens een meer deskundige) afhandeling van zaken dan bij de overheidsrechter. De SGOA was en is daarmee een van de weinige instituten die zowel mediation als arbitrage en combinaties daarvan (med-arb en arb-med) in de praktijk toepassen.</p>
<p>
Bij med-arb starten partijen met een mediation; als die niet mocht slagen over overgeschaeld naar arbitrage. Bij arb-med wordt gestart met een arbitrage, die in een mediation kan veranderen indien partijen bereid blijken samen te onderhandelen over het bereiken van een onderlinge schikking.</p>
Mediation kwam in opkomst in de jaren negentig; het woord ‘automatisering’ stamt nog duidelijk uit de jaren tachtig. Lees meer over de geschiedenis van ICT Mediation in deze blog.
Onderscheid tussen Mediation en Rechtspraak Het onderscheid tussen rechtspraak en mediation kan duidelijk worden gemaakt door te kijken naar het verschil in uitgangspunten, namelijk 'rechten' versus 'belangen'. Bij 'rechten' gaat het om de vraag wie er gelijk heeft. Maar hoe bepaal je dat? <p>
Het onderscheid tussen rechtspraak en mediation kan duidelijk worden gemaakt door te kijken naar het verschil in uitgangspunten, namelijk 'rechten' versus 'belangen'. Bij 'rechten' gaat het om de vraag wie er gelijk heeft. Maar hoe bepaal je dat? Meestal wordt een beroep gedaan op regels of eerdere uitspraken.</p>
<p>
Een regel moet een zekere legitimiteit hebben. Bekende regels zijn bijvoorbeeld: 'Wie het eerst komt, wie het eerst maalt' (bij de molenaar), 'Vrouwen en kinderen eerst' (de Titanic) of 'Iedereen is gelijk, maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen' (George Orwell). Rechten zijn in de praktijk echter zelden duidelijk. Bij ICT geschillen is dit des te lastiger omdat automatiseringsconflicten dikwijls zeer gecompliceerd zijn.</p>
<p>
Automatiseringsrechtszaken zijn complex omdat zij vrijwel altijd betrekking hebben op een combinatie van ingewikkelde technologieën enerzijds en een complex van menselijke belangen anderzijds. Een voorbeeld van deze complexiteit is dat veel bedrijven afhankelijk zijn geworden van het Internet, terwijl in termen van klassieke eigendomsverhoudingen niemand het Internet bezit of er de verantwoordelijkheid voor neemt.</p>
<p>
Deze combinatie maakt het voor de rechtbank moeilijk om te bepalen wie veroordeeld dient te worden en wat de hoogte van de schade is. Voor partijen zijn de rechtelijke uitspraken ook onbegrijpelijk. De onzekerheid wordt vergroot door het feit, dat juristen de feitelijke werkelijkheid trachten te vertalen in een juridische werkelijkheid gebaseerd op rechtsregels. Dit proces heet subsumeren, ofwel het onderbrengen van specifieke incidenten in juridische generalisaties. Het gevolg is dat in een rechtszaak de partijen vaak het gevoel krijgen, dat de procedure een eigen leven leidt en de uitkomst afhankelijk is van onbegrijpelijke details. Bij 'belangen' is men geïnteresseerd in het antwoord op de vraag hoe de investeringen en de relatie tussen opdrachtgever en automatiseerder behouden kunnen blijven en hoe de schade beperkt kan worden.</p>
<p>
Veel zakelijke maar ook persoonlijke relaties zijn gebaseerd op het feit dat partners elkaar aanvullen en elkaar versterken. Hierbij geldt dat het resultaat meer is dan de som van hun inspanningen (1+1=3). Zodra de eigen en de gezamenlijke belangen uit balans raken, gaan mensen elkaar tegenwerken en gebeurt het omgekeerde (-1-1=-3). Mediation neemt de overeenkomsten en de verschillen in belangen als uitgangspunt. Er wordt getracht elkaars belangen te respecteren en weer in balans te brengen. Waar zij echt tegengesteld zijn, wordt op metaniveau naar oplossingen of compromissen gezocht.</p>
<p>
<a href="/mediation/">Mediation</a> is volgens het Handboek Mediation: “een vorm van bemiddeling in conflicten, waarbij een neutrale bemiddelingsdeskundige, de mediator, de onderhandelingen tussen partijen begeleidt teneinde vanuit hun werkelijke belangen tot gezamenlijk gedragen en voor ieder van hen optimale resultaten te komen.”</p>
<p>
<a href="/mediation/">Mediation</a> is in de ICT-branche geen nieuw fenomeen. Integendeel. Al in 1989, nog voor de komst van <a href="/mediation/">mediation</a> in Nederland, introduceerde de Stichting Geschillenoplossing Automatisering (SGOA) een voorloper van mediation onder de naam ‘mini-trial’. Bij de oorspronkelijke minitrial werd als het ware in een fictieve rechtszitting door juristen en deskundigen geprobeerd om een beeld te krijgen van de juridische kansen en risico’s voor beide partijen, vaak gevolgd door onderhandelingen over een schikking.</p>
<p>
Na de introductie van mediation in Nederland spreken de reglementen van de SGOA sinds 2002 niet meer over mini-trial, maar over ‘ICT-mediation’. De SGOA mediators werken gewoonlijk in teams van twee personen: een ICT-deskundige en een jurist die gespecialiseerd is in computerrecht. Beide zijn geschoolde mediators en dienen te voldoen aan de kwaliteitseisen van de SGOA. Alle SGOA mediations verlopen volgens de regels die zijn neergelegd in het ICT Mediation Reglement (zie <a href="http://www.sgoa.eu/">www.sgoa.eu</a> onder Reglementen).</p>
<p>
De Stichting Kwaliteit Mediators (SKM), onderdeel van de Mediatorsfederatie Nederland (MfN) fungeert als onafhankelijke kwaliteitskoepel voor mediation in Nederland. De SKM voorziet in een onafhankelijk kwaliteitskader voor mediation in Nederland. Mediators die aan de eisen voldoen worden ingeschreven in het landelijk register en staan bekend als registermediators.</p>
<p>
<a href="/mediation/">ICT-mediation</a> is sinds 1994 te vinden in de algemene voorwaarden van Nederland ICT (destijds de branchevereniging Fenit, later de Cosso en nog later ICT~Office). Dat de sector en hun klanten ICT-mediation al twintig jaar geleden omarmd hebben, is niet verwonderlijk, omdat de overgrote meerderheid van de ICT-geschillen daardoor opgelost kan worden. Een onderzoek naar de zaken die bij de SGOA zijn aangebracht toont aan dat in 97% van de gevallen een compromis werd bereikt middels Mediation.</p>
Het onderscheid tussen rechtspraak en mediation kan duidelijk worden gemaakt door te kijken naar het verschil in uitgangspunten, namelijk 'rechten' versus 'belangen'. Bij 'rechten' gaat het om de vraag wie er gelijk heeft. Maar hoe bepaal je dat?
ICT Conflictmanagement Geschillen tussen ICT-leveranciers onderling en tussen leveranciers en hun klanten zijn anders dan die tussen buren of consument en winkelier. <p>
Geschillen tussen ICT-leveranciers onderling en tussen leveranciers en hun klanten zijn anders dan die tussen buren of consument en winkelier. Er is bij ICT-geschillen meestal sprake van een langdurige onderlinge afhankelijkheid tussen partijen. Een (deels) geïmplementeerd ERP-systeem vervang je niet zomaar even, als je niet tevreden bent. Ook de leveranciers en dienstverleners in de ICT hebben vaak een stevige binding met hun klanten. Alle reden dus om bij een dreigend geschil niet direct naar de rechter te stappen. Toch gebeurt dat veelvuldig en dat leidt bijna onveranderlijk tot slepende procedures, die geen echte winnaar kennen.</p>
<p>
De automatiseerder en zijn opdrachtgever zijn op elkaar aangewezen, zij hebben gemeenschappelijke belangen. Als één van beide partijen de rechtszaak wint, is het automatiseringsproject zelf meestal reddeloos verloren. De meeste geslaagde ICT projecten zijn immers het resultaat van een succesvolle coproductie van opdrachtgever en leverancier. In een rechtszaak wordt de relatie tussen automatiseerder en klant vaak onherstelbaar beschadigd, waardoor van samenwerking in het project geen sprake meer kan zijn. Indien mogelijk is het veelal beter om de problemen te bespreken onder regie van een neutrale <a href="/kennisitems/de-voordelen-van-een-mediation-procedure/">mediator</a>, die partijen ook kan helpen om een schikking te treffen. Nog beter is het problemen te voorkomen, bijvoorbeeld door middel van <a href="/conflictpreventie/">conflictpreventie</a>.</p>
Toepassingsgebieden van ICT Conflictpreventie ICT projecten starten met een idee dat gaandeweg meer en meer vorm begint te krijgen, meestal in het hoofd van de toekomstige opdrachtgever. Juist in deze beginfase de oorsprong van latere problemen te vinden is. <p>
Bij ICT <a href="/conflictpreventie/">Conflictpreventie</a> kan een onderscheid gemaakt worden tussen</p>
<ul>
<li>
de moderator die partijen helpt bij het opstarten en plannen van een ICT project en de daaropvolgende onderhandelingen</li>
<li>
de moderator die partijen (na afronding van de onderhandelingen) terzijde staat bij ontwerp, bouw, test en implementatie</li>
</ul>
<p>
Uiteraard kunnen deze twee gebieden ook in elkaar overlopen.</p>
<p>
<em><strong><u>Advies bij onderhandeling </u></strong></em></p>
<p>
ICT projecten starten met een idee dat gaandeweg meer en meer vorm begint te krijgen, meestal in het hoofd van de toekomstige opdrachtgever. Uit de ICT praktijk van alle dag komt naar voren dat juist in deze beginfase de oorsprong van latere problemen te vinden is. Veel ICT projecten voldoen achteraf niet aan de verwachtingen, duren langer dan verwacht of blijken achteraf een stuk duurder uit te vallen. Soms zijn er dan fouten gemaakt bij de uitvoering van het project, maar in veel gevallen vloeien de problemen voort uit het hebben van overdreven verwachtingen van het nieuwe systeem en het volkomen onderschatten van de inspanningen die nodig zijn in tijd, geld en menskracht om het project te realiseren.</p>
<p>
Succes is het verschil tussen verwachting en resultaat. Indien de resultaten de verwachtingen overschrijden is het project succesvol, zo niet dan wordt gezegd dat het project gefaald is. Ten onrechte wordt de schuld zelden gezocht bij degenen die (vaak in hun enthousiasme om het project geaccepteerd te krijgen) een te optimistisch bouwplan of een onhaalbare business case hebben ontwikkeld. Ook de beschikbaarheid van een standaardproducten of zogenoemde ‘proven technologies’ kan het maken foute inschattingen niet altijd voorkomen.</p>
<p>
Iedere implementatie is anders, vaak wordt er te weinig flexibiliteit ingebouwd voor toekomstige aanpassingen, technische specialisten maken keuzes op technische gronden, in plaats van uit te gaan de behoeften van de gebruikers.</p>
<p>
En dan zijn er natuurlijk nog de klassieke problemen bij het starten van projecten, zoals de aanschaf van een systeem om de verkeerde redenen (bijvoorbeeld om de organisatie te disciplineren), het uitstellen van cruciale strategische beslissingen tot een later (meestal te laat) moment, het starten van veel te complexe en ambitieuze projecten die in (te) korte tijd en met (te) weinig middelen gerealiseerd moeten worden, het onvoldoende beheersen van de gekozen technologie, enz., enz.</p>
<p>
Leveranciers laten zich vaak meeslepen in dat soort fouten; ook zij dromen van het realiseren van toonaangevende projecten en beide partijen zijn geneigd om lastige vragen uit de weg te gaan.</p>
<p>
Daarom is het goed om in die eerste fase een neutrale derde te laten meekijken bij het maken van de plannen. Iemand die zich dus niet geremd voelt om de lastige vragen te stellen tijdens de onderhandelingen, zowel aan de opdrachtgever als aan de leveranciers. Iemand die de plannen test op haalbaarheid, consistentie en volledigheid.</p>
<p>
Indien de conflict moderator zelf juridisch geschoold is kan hij er ook op toezien dat er goede en volledige overeenkomsten worden afgesloten, zonder de zaak volledig dicht te timmeren. Daarbij is tevens van belang dat de ‘project governance’ en de financiële afspraken afdoende zijn geregeld. Als de ICT conflict moderator zelf onvoldoende juridische kennis heeft om een dergelijk ‘contract assessment’ zelf te doen, dan kan hij hiervoor de hulp inroepen van één van de SGOA juristen, die allemaal ruime ervaring hebben met ICT overeenkomsten. </p>
<p>
<em><strong><u>Procesbegeleiding bij Ontwerp, bouw, test en implementatie</u></strong></em></p>
<p>
Nadat de overeenkomsten getekend zijn en de ontwerp-, bouw-, test- en implementatie- en beheerfasen van start zijn gegaan, is er in eerste instantie geen wolkje aan de lucht. Alle partijen zijn enthousiast, werken goed samen en er is geen sprake van verstoorde menselijke verhoudingen.</p>
<p>
Maar gaande het project kan dat soms snel veranderen:</p>
<ul>
<li>
Niet iedereen houdt zich altijd aan de afspraken</li>
<li>
Complexe, zwakke of dubbelzinnige formuleringen in overeenkomsten en planningen worden door mensen op verschillende manieren uitgelegd</li>
<li>
Achteraf blijkt dat processen anders in elkaar steken dan oorspronkelijk was voorzien en moeten er extra werkzaamheden worden verricht</li>
<li>
Eén of beide partijen hebben moeite om de deskundigheid en menskracht te leveren die was afgesproken of die nodig blijkt na gemaakte aanpassingen</li>
<li>
Over en weer vind men de andere partij te kort schieten in de uitvoering van de werkzaamheden</li>
<li>
Er ontstaan professionele (technische, functionele, enz.) verschillen van inzicht tussen de mensen van de opdrachtgever en die van de leverancier</li>
<li>
Enz.</li>
</ul>
<p>
Vaak worden de problemen verergerd door gebrek aan empathie of aan communicatieve vaardigheden en als een en ander niet snel wordt opgelost worden de irritaties steeds groter en groeien ze uit tot echte conflicten.</p>
<p>
Om dat te voorkomen kan een conflict preventie moderator van de SGOA meelopen in het project. Hij kan aanwezig zijn bij stuurgroepvergaderingen, kan de taak op zich nemen de notulen daarvan te schrijven, om daarmee te voorkomen dat er ‘partijdig geformuleerd’ wordt. Hij kan regelmatig evaluatiegesprekken houden met de wederzijdse projecteigenaren en andere betrokkenen. Hij moet stimuleren dat er binnen het project open en tijdig wordt gecommuniceerd over dreigende problemen.</p>
<p>
Mochten die problemen toch ontstaan dan moet de project moderator ze vroegtijdig signaleren en ze nader (laten) onderzoeken om zo een bijdrage te leveren aan het vinden van oplossingen. Sommige problemen zijn van technische aard, andere betreffen de functionaliteit van processen of security issues, weer andere zijn financieel of juridisch van aard. Daarom is het soms van belang om de incidentele probleemanalyse soms over te laten aan andere op het betreffende gebied gespecialiseerde SGOA deskundige.</p>
ICT projecten starten met een idee dat gaandeweg meer en meer vorm begint te krijgen, meestal in het hoofd van de toekomstige opdrachtgever. Juist in deze beginfase de oorsprong van latere problemen te vinden is.
Wanneer een ICT Deskundige inschakelen? Een Deskundigenbericht is een rapport van een deskundige (meestal een ICT-specialist) dat antwoord geeft op de vragen van rechter(s) of arbiter(s) of partijen rechtstreeks. <p>
Een Deskundigenbericht is een rapport van een deskundige (meestal een ICT-specialist) dat antwoord geeft op de vragen van rechter(s) of arbiter(s) of partijen rechtstreeks. In het laatste geval willen partijen eerst samen een beeld krijgen van hoe hun conflict door een externe deskundige wordt beoordeeld alvorens gerechtelijke stappen te gaan ondernemen.</p>
<p>
Er is een verschil tussen een partijdeskundige en een door beide partijen (of door de rechtbank of arbiters) benoemde onafhankelijke deskundige. Een advocaat weet altijd wel een deskundige te vinden die de standpunten van zijn cliënt kan onderbouwen, ofwel een zogenoemde partijdeskundige. Daardoor wordt een rechter vaak geconfronteerd met twee partijdeskundigen, die het grondig met elkaar oneens kunnen zijn. In zo’n geval benoemt de rechter steevast een ‘eigen’ deskundige.</p>
<p>
De SGOA kent geen procedures voor het inschakelen van partijdeskundigen en voert uitsluitend deskundigenberichten uit in opdracht van beide partijen of van de gewone rechter dan wel van arbiters. Indien partijen gezamenlijk opdracht geven tot het maken van een Deskundigenbericht, dan worden de feiten die boven water gebracht worden in het deskundigenbericht (eindrapport) gebruikt als basismateriaal voor het vinden van een gezamenlijk oplossing.</p>
<p>
<em>Indicaties voor een onafhankelijk deskundigenbericht</em></p>
<ul>
<li>
Behoefte aan ‘fact finding’ bij rechters, arbiters of beide partijen</li>
<li>
Onafhankelijke beeldvorming van de problematiek.</li>
<li>
Vooruitlopend op een schikking.</li>
<li>
Vooruitlopend op een eventueel te voeren procedure (gewone rechtspraak of arbitrage).</li>
<li>
Partijen hebben geen of onvoldoende kennis (meer) van hun eigen geschil.</li>
</ul>
<p>
<em>Contra-indicaties voor een onafhankelijk deskundigenbericht</em></p>
<ul>
<li>
Wanneer een directe beslissing door een derde gewenst is.</li>
<li>
Problemen met een gering financieel belang.</li>
</ul>
Een Deskundigenbericht is een rapport van een deskundige (meestal een ICT-specialist) dat antwoord geeft op de vragen van rechter(s) of arbiter(s) of partijen rechtstreeks.
Naar de rechter voor een ICT geschil Stel dat je zeker weet dat je het gelijk geheel aan jouw kant hebt en dat je dat ook denkt te kunnen bewijzen, dan nog is dat alleen geen reden om naar de rechtbank te gaan. Lees verder… <p>
Eigenlijk zijn er bij <a href="/kennisitems/methoden-voor-ict-conflictoplossing/">het oplossen of beslechten van ICT geschillen</a> maar weinig redenen waarom partijen voor een gang naar de rechter zouden kiezen. Stel dat je zeker weet dat je het gelijk geheel aan jouw kant hebt en dat je dat ook denkt te kunnen bewijzen, dan nog is dat geen reden om naar de rechtbank te gaan. Immers, in dat geval kun je ook een vonnis krijgen via arbitrage en dat vonnis is dan waarschijnlijk ook nog sneller, deskundiger en in veel gevallen goedkoper dan een vonnis dat verkregen wordt via een langdurige gerechtelijke procedure.</p>
<p>
Pas als partijen gebaat zijn bij een publieke uitspraak die tot jurisprudentie leidt, of indien ze belang hebben bij het uitstellen van een vonnis door hoger beroep en dergelijke, pas dan is het zinvol om een complex ICT geschil voor te leggen aan de rechter.</p>
<p>
Veel mensen die één of meer rechtsgangen van nabij hebben meegemaakt, herkennen gedurende het proces hun eigen zaak niet meer. Het probleem van de betrokkenen wordt het eigendom van advocaten en andere rechtsgeleerden. Het taalgebruik en de procedures van juristen zijn soms onbegrijpelijk en voor een juiste rechtsgang moet de werkelijkheid worden vertaald in juridische kaders.</p>
<p>
Dat het niet eenvoudig is de juiste ‘juridische kaders’ te vinden, blijkt uit het feit dat elkaar bestrijdende advocaten aan de hand van dezelfde methodiek (de wet) steevast tot andere en vaak tegengestelde conclusies komen.</p>
<p>
De rechter is het soms met beide juridische benaderingen niet eens. In hoger beroep procedures zijn hogere rechters het vaak niet eens met lagere rechters en op hun beurt worden hogere rechters nog wel eens teruggefloten door de Hoge Raad. Het is kennelijk heel moeilijk om het recht toe te passen.</p>
<p>
Deze problematiek geldt des te meer voor partijen die samen een ICT conflict hebben. Er zijn daarbij de nodige gevallen gedocumenteerd met een rechtsgang van tien jaar en langer. Niet zelden worden de kosten (met name de kosten voor juridische bijstand) hoger dan het financiële belang van het ICT conflict zelf. De reden daarvoor is dat veel rechters en advocaten niet goed op de hoogte zijn van ingewikkelde ICT problemen.</p>
<p>
De oplossing daarvoor is het inschakelen van ICT deskundigen, die de complexiteit van het conflict moeten terugbrengen naar een inzichtelijke zaak voor de juristen. Soms hebben partijen elk al een eigen (partij)deskundige aangesteld. Aangezien die zelden een gelijke mening hebben over het conflict, benoemt de rechter veelal ook nog een onafhankelijke ICT deskundige. Het moge duidelijk zijn dat deze gang van zaken lang duurt en erg kostbaar is.</p>
<p>
<em>Indicaties voor rechtspraak via de overheidsrechter</em></p>
<ul>
<li>
Partijen zoeken voornamelijk een juridische oplossing en denken hun stellingen te kunnen bewijzen.</li>
<li>
Partijen willen een openbare zitting en stellen prijs op de vorming van jurisprudentie (in verband met de precedentwerking).</li>
<li>
Partijen willen in hoger beroep kunnen.</li>
<li>
Partijen willen een executoriale titel (om de deurwaarder te kunnen inschakelen). Overigens kan dit ook bij een arbitraal vonnis.</li>
<li>
Eén van de partijen heeft (of beide partijen hebben) belang bij vertraging.</li>
</ul>
<p>
<em>Contra-indicaties voor rechtspraak via de overheidsrechter</em></p>
<ul>
<li>
Partijen zijn op zoek naar een compromis.</li>
<li>
Partijen zoeken een goedkope oplossing.</li>
<li>
Partijen zoeken een snelle oplossing.</li>
<li>
Behandeling van het geschil vereist technische kennis van de branche of van de handelsgebruiken.</li>
<li>
Vertrouwelijkheid (contra het in de openbaarheid brengen van de zaak).</li>
</ul>
Stel dat je zeker weet dat je het gelijk geheel aan jouw kant hebt en dat je dat ook denkt te kunnen bewijzen, dan nog is dat alleen geen reden om naar de rechtbank te gaan. Lees verder…
Conflicten tussen: Businesspartners Helaas gaan bij samenwerkingsverbanden soms zaken mis, waardoor conflict tussen de klant, de hoofd- en de onderaannemer dreigt. Uit onderstaande twee cases blijkt hoe de SGOA dergelijke geschillen oplost <p>
De ICT-branche wordt steeds volwassener en net zoals in andere branches neemt de specialisatie en daarmee de complexiteit van de samenwerking tussen hoofd- en onderaannemers toe. Helaas gaan daardoor in deze samenwerkingsvormen soms zaken mis, waardoor conflict tussen de klant, de hoofd- en de onderaannemer dreigt. Een snelle, vertrouwelijke oplossing is dan geboden. Uit onderstaande case blijkt hoe de <a href="http://www.sgoa.org">SGOA</a> dergelijke geschillen oplost.<br
<p>
<strong>Case: Conflicten over een distributieovereenkomst</strong><br />
Een softwarehuis A sluit een overeenkomst met een ander softwarebureau B over de exclusieve verkooprechten van een softwarepakket van B. Softwarehuis A heeft geen afnameverplichting, wel een verplichting tot verkoopinspanning.</p>
<p>
Volgens softwarehuis A blijken direct na levering gebreken en zou de documentatie onjuist en onduidelijk zijn. Softwarebureau B bestrijdt dat er fundamentele fouten in de software voorkwamen en stelt geen verplichting te hebben gehad documentatie te leveren. Er worden positieve testrapporten van derden overlegd, waarvan softwarehuis A beweert dat deze zijn opgesteld door een familielid van de directie van B. Softwarebureau B stelt verder dat de software door A gemanipuleerd kan zijn, zodat die versie geen object van toetsing mag zijn. De afspraken waren gebaseerd op gezamenlijk promotioneel optreden en samen kosten en opbrengsten delen. Partijen dachten dat het mogelijk moest zijn een omzet te behalen van € 320.000 per jaar.</p>
<p>
Gezien de kwaliteit van de software wil softwarehuis A de pakketten echter niet meer verkopen, terwijl er wel bestellingen zijn geweest. Na de nodige felle correspondentie over en weer besluit softwarehuis A de overeenkomst te ontbinden en eist bijna euro 300.000 schadevergoeding. Softwarebureau B verzoekt de rechtbank als reactie daarop softwarebureau A te veroordelen tot het betalen van de openstaande rekeningen, ook geschat op vele honderdduizenden euro's. Een Arrondissementsrechtbank vraagt een deskundige van de SGOA een onderzoek in te stellen naar de kwaliteit van de programmatuur op een specifieke datum.</p>
<p>
De procedure start met kennismakingsgesprekken met hun toestemming zonder de aanwezigheid van advocaten. Al in de eerste gesprekken wordt duidelijk dat beide partijen in hun maag zitten met deze zaak. Zij beseffen ook dat de beide tegenstrijdige standpunten over de software overtrokken zijn. Verder blijkt ook dat de wederzijdse schadeclaims nergens op gebaseerd zijn. De <a href="/kennisitems/de-4-typen-ict-deskundigenberichten/">deskundige</a> constateert dat de laatste versie van het onderhavige softwareprogramma van softwarehuis B nog steeds goed bruikbaar is voor softwarehuis A. Hij stelt voor om alsnog een distributieovereenkomst aan te gaan tussen A en B en voert enige pendeldiplomatie uit om te komen tot voor beide partijen acceptabele voorwaarden. Na een korte testperiode voor de (nieuwe) software, wordt deze door softwarehuis A akkoord bevonden. Daarna wordt een door de deskundige opgestelde distributieovereenkomst door partijen ondertekend en wordt de rechter geïnformeerd dat de zaak is afgehandeld.</p>
Helaas gaan bij samenwerkingsverbanden soms zaken mis, waardoor conflict tussen de klant, de hoofd- en de onderaannemer dreigt. Uit onderstaande twee cases blijkt hoe de SGOA dergelijke geschillen oplost
Conflicten tussen: Klant - Leverancier Hoewel de procedurele afspraken over meerwerk vooraf meestal goed gemaakt worden, gaat het in de praktijk vaak mis. De terugkerende vraag is steeds of bepaalde functionaliteit wel of niet begrepen was in de eerder opgestelde specificaties. <p>
Hoewel de procedurele afspraken over meerwerk vooraf meestal goed gemaakt worden, gaat het in de praktijk vaak mis. De terugkerende vraag is steeds of bepaalde functionaliteit wel of niet begrepen was in de eerder opgestelde specificaties of aanwezig mocht worden verondersteld in de aangeschafte standaard pakketten.</p>
<p>
<strong>Case: Wel of geen meerwerk </strong></p>
<p>
Hoewel de procedurele afspraken over meerwerk vooraf meestal goed gemaakt worden, gaat het in de praktijk vaak mis. De terugkerende vraag is steeds of bepaalde functionaliteit wel of niet begrepen was in de eerder opgestelde specificaties of aanwezig mocht worden verondersteld in de aangeschafte standaard pakketten. Gelijkwaardige partijen, die vaardig communiceren en ook oog hebben voor het belang van de andere partij, komen er samen wel uit. Lukt dat niet dan brengen zij hun verschillen van mening terug tot de essentie en leggen dat voor aan een <a href="/kennisitems/de-voordelen-van-een-mediation-procedure/">mediator</a>, <a href="/kennisitems/indicaties,-werking-en-vormgeving-van-ict-bindend-advies/">bindend adviseur</a> of <a href="/kennisitems/voordelen,-vormen-en-kosten-van-een-arbitrage/">arbiter</a>. Dat is de goedkoopste en meest volwassen manier om een conflict op te lossen. In die gevallen waar dit niet gebeurt, ziet men vaak enigszins naïeve opstellingen aan beide kanten ter zake van het meerwerk. De leverancier claimt meerwerk omdat hij zoveel extra uren heeft moeten besteden. De opdrachtgever wijst alle meerwerkclaims af, omdat hij uiteindelijk niets extra wil, dan bij de start van het project, te weten een goed werkend informatiesysteem.</p>
<p>
Staan de partijen vervolgens voor de rechter, arbiter of bindend adviseur dan zijn zij vaak teleurgesteld dat deze de in hun ogen uiterst redelijke eisen niet kan honoreren. Hoe bewijs je achteraf dat er sprake is van meerwerk? Sommige ICT-leveranciers overleggen verschillende versies van de source code om aan te tonen dat de software is gewijzigd. De reactie van de opdrachtgever is dan dat die wijzigingen nodig waren om fouten op te lossen. In de meeste zaken wordt de ICT-leverancier opgelegd om met hardere bewijzen te komen voor het geclaimde meerwerk.</p>
<p>
<strong>Case: Fouten in een software pakket</strong></p>
<p>
Pleegt een ICT-leverancier wanprestatie, wanneer zich fouten in de opgeleverde software bevinden? Wanneer dat de definitie van wanprestatie is, dan zal het lastig zijn om nog een automatiseerder te vinden die geen wanprestatie pleegt. Het gaat eerder om de aard en omvang van de fouten. In conflicten van deze aard, die aan de SGOA worden voorgelegd, ligt de bewijslast bij de opdrachtgever, die moet aantonen, dat de fouten, die de leverancier ontkent, echt bestaan, en zodanig ernstig zijn, dat daarmee niet (tijdelijk) te leven viel c.q. valt. Fouten van cosmetische aard kunnen in het algemeen geen reden zijn om de overeenkomst te ontbinden. In de loop der jaren wordt wel anders tegen fouten aangekeken. Vroeger was het gebruikelijk dat de software werd gegarandeerd voor uitsluitend die gevallen die in de acceptatietest voorkwamen. Wanneer de (standaard) software eenmaal geaccepteerd was, waren de fouten ook het eigendom van de klant. Het verbeteren daarvan werd normaliter in rekening gebracht. Tegenwoordig vinden we dat fouten in standaard pakketten gratis door de leverancier moeten worden opgelost. In de praktijk is het usance dat de klant een vast bedrag betaalt voor onderhoud van de software, waaronder tevens valt het verbeteren van fouten. Onderstaand volgen een aantal verschillende praktijkgevallen uit de ICT-praktijk.</p>
Hoewel de procedurele afspraken over meerwerk vooraf meestal goed gemaakt worden, gaat het in de praktijk vaak mis. De terugkerende vraag is steeds of bepaalde functionaliteit wel of niet begrepen was in de eerder opgestelde specificaties.
Conflicten tussen: Werkgever – werknemer Onder arbeidsmediation wordt verstaan een methode om met behulp van een deskundige mediator een klimaat te scheppen waarbinnen een arbeidsgeschil tussen partijen door henzelf kan worden opgelost. <p>
Arbeidsmediation is bij uitstek geschikt om conflicten in arbeidsverhoudingen op te lossen. Onder arbeidsmediation wordt verstaan een methode om met behulp van een deskundige mediator een klimaat te scheppen waarbinnen een arbeidsgeschil tussen partijen door henzelf kan worden opgelost. De Stichting Geschillenoplossing Automatisering heeft een gespecialiseerde ICT-Arbeidskamer.</p>
<p>
Tot de conflicten waarin de ICT-Arbeidskamer van de SGOA door middel van Arbeidsmediation een bemiddelende rol kan uitvoeren, behoren onder meer:</p>
<ul>
<li>
individuele arbeidsgeschillen tussen werkgever en werknemer;</li>
<li>
‘horizontale’ geschillen tussen werknemers onderling of bedrijfsonderdelen onderling;</li>
<li>
geschillen tussen ondernemer en ondernemingsraad of andere voor de werknemers vertegenwoordigende organen.</li>
</ul>
<p>
<strong>Case: Beëindiging dienstverband </strong></p>
<p>
Na een dienstverband van 5 jaar waarin de medewerkster zich helaas veelvuldig ziek moest melden, besluit haar werkgever (een Nederlands ICT bedrijf) om het dienstverband te beëindigen. Dit ingegeven door de gedachte dat men onvoldoende vertrouwen heeft in de continuïteit van aanwezigheid. Vooruitlopend op het ontslag heeft de werkgever de medewerkster vrijgesteld van werk. Medewerkster protesteert hier tegen en geeft aan zich fysiek veel beter te voelen, ondanks haar zwangerschap en wil graag haar functie terug, mits in een veilige omgeving. Sedert 5 maanden wordt er gecorrespondeerd tussen partijen en hun raadslieden. Zij komen niet tot een vergelijk. Vervolgens wordt besloten een ICT Arbeidsmediationtraject op te starten. Tijdens de mediation vertellen beide partijen over hun beweegredenen. Feiten en emoties wisselen elkaar af. Beide partijen blijven bij hun standpunt. Onder procesbesturing van de mediators wordt er naar de reële mogelijkheden om tot een vergelijk te komen gezocht. Verschillende scenario’s passeren de revue. Mogelijkheden en onmogelijkheden worden afgewogen, voors en tegens besproken. Uiteindelijk vinden beide partijen elkaar: ontslag met een voor medewerkster goede regeling, qua ingangsdatum ontslag, werkvrijstelling en financiële vergoeding.</p>
Onder arbeidsmediation wordt verstaan een methode om met behulp van een deskundige mediator een klimaat te scheppen waarbinnen een arbeidsgeschil tussen partijen door henzelf kan worden opgelost.
De keuze voor Arbitrage als conflictbeslechting Wat zijn de motivaties om over te gaan tot een arbitrage ten op zichte van andere vormen van conflictbeslechting? Lees verder in deze blog over de indicaties. <p>
<a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> is een wettelijke erkende en gewaarborgde vorm van rechtspraak waarbij particuliere scheidslieden (arbiters) volgens een door partijen te bepalen procedure tot een vonnis komen.</p>
<p>
In principe kan iedereen (alleen of met meerdere personen) een arbitrage uitvoeren, mits alle wettelijke regelingen in acht worden genomen. Voor ICT conflicten ligt het voor de hand zich te wenden tot een instituut dat geëquipeerd is om arbitrages uit te voeren.</p>
<p>
In Nederland worden ICT arbitrages behandeld door de Stichting Geschillenoplossing Automatisering (<a href="http://www.sgoa.org">SGOA</a>) in Haarlem. Een <a href="/kennisitems/uit-de-praktijk-van-de-sgoa/">arbitraal vonnis</a> heeft dezelfde rechtskracht als een ‘gewoon’ vonnis. Nadat de arbiters het vonnis hebben geschreven en ondertekend, wordt het vonnis ingeschreven bij de rechtbank. Daarna kan een partij een deurwaarder inschakelen, die bijvoorbeeld beslag kan leggen bij de andere partij om zo de uitvoering van het vonnis af te dwingen.</p>
<p>
De brancheorganisatie <a href="http://www.nederlandict.nl">Nederland ICT</a> in Woerden (voorheen <a href="http://www.nederlandict.nl">ICT~Office</a> / FENIT / Cosso) heeft in haar algemene voorwaarden voor de branche een clausule opgenomen over het beslechten van geschillen. Wanneer die voorwaarden van toepassing zijn in een overeenkomst tussen een ICT-bedrijf en een opdrachtgever, zijn partijen in feite vooraf al overeengekomen dat zij in geval van een conflict hun problemen zullen voorleggen aan deskundigen van de SGOA. Dat kan door middel van een arbitrage, tenzij partijen samen besluiten een mediation uit te voeren. Als dit laatste onverhoopt niet tot succes leidt, staat nog altijd de weg open om een arbitrage uit te voeren.</p>
<p>
De SGOA kent een arbitragereglement waarin de procesgang is geregeld (zie <a href="http://www.sgoa.eu/">www.sgoa.eu</a>). In een arbitrage bij de SGOA worden normaliter drie arbiters benoemd. De voorzitter is altijd een jurist met uitgebreide proceservaring (als rechter of advocaat) en minstens één van de leden is een ICT-specialist. De partijen kiezen zelf ‘hun’ arbiters aan de hand van een lijst die verstrekt wordt door het Bureau van de SGOA.</p>
<p>
Partijen kunnen zich laten bijstaan door een advocaat, maar het kan ook een accountant, een (bedrijfs-)jurist of een andere raadsman zijn. Overigens is het de keuze van partijen om zich wel of niet te laten bijstaan door een deskundige. Omdat de arbiters ofwel ICT jurist zijn ofwel ICT-specialist, kan in een arbitrage diep op de inhoud van het conflict worden ingegaan. Hierdoor hoeft in de meeste gevallen geen externe ICT deskundige te worden ingeschakeld, zoals dat in ICT zaken bij de gewone rechter vaak wel het geval is.</p>
<p>
Een kort geding kan ook worden gevoerd langs arbitrale weg. Een <a href="/kennisitems/voordelen,-vormen-en-kosten-van-een-arbitrage/">Arbitrage</a> in Kort Geding (AKG) komt overeen met een gewone arbitrage, zij het dat de procedure zich in enkele dagen kan voltrekken.</p>
<p>
<em>Indicaties voor arbitrage</em></p>
<ul>
<li>
Behandeling van het geschil vereist (technische) kennis van de branche en van de handelsgebruiken.</li>
<li>
Partijen streven naar nakoming dan wel ontbinding van de overeenkomst.</li>
<li>
Partijen streven naar een redelijke schadevergoeding.</li>
<li>
Partijen zijn redelijk in staat hun stellingen met bewijzen te staven (overeenkomsten, correspondentie, ingebrekestellingen en dergelijke).</li>
<li>
Partijen hebben behoefte aan een executoriale titel (vonnis).</li>
<li>
Partijen hebben geen tijd, geld of geduld voor een bodemprocedure bij de rechtbank.</li>
<li>
Partijen willen hun geschil vertrouwelijk oplossen.</li>
</ul>
<p>
<em>Contra-indicaties voor arbitrage</em></p>
<ul>
<li>
Partijen willen in hoger beroep kunnen gaan (kan bij arbitrages alleen indien partijen dat vooraf zijn overeengekomen).</li>
<li>
Partijen willen geen formele procedure.</li>
<li>
Partijen willen een openbare uitspraak van een overheidsrechter, bijvoorbeeld in verband met precedentwerking. </li>
</ul>
Wat zijn de motivaties om over te gaan tot een arbitrage ten op zichte van andere vormen van conflictbeslechting? Lees verder in deze blog over de indicaties.
Wanneer te kiezen voor Bindend Advies Overeenkomst Bij een bindend advies wordt aan één of meer personen gevraagd een advies uit te brengen aan partijen, waarbij deze zich vooraf door middel van een overeenkomst hebben gebonden om dat ‘advies’ uit te voeren. <p>
Bij een <a href="/bindend-advies/">bindend advies</a> wordt aan één of meer personen gevraagd een advies uit te brengen aan partijen, waarbij deze zich vooraf door middel van een overeenkomst hebben gebonden om dat ‘advies’ uit te voeren. De bindend adviseur bij de <a href="http://www.sgoa.org">SGOA</a> is doorgaans een ICT-specialist met enige juridische kennis. Daardoor is de procedure goedkoop, want er hoeft geen externe ICT deskundige te worden ingeschakeld. Een andere mogelijkheid is dat een bindend adviseur zich laat bijstaan door een jurist voor het schrijven van het juridische deel van het bindend advies.</p>
<p>
Een nadeel is dat nakoming van een <a href="/bindend-advies/">bindend advies</a> moeilijker is af te dwingen dan van een arbitraal vonnis als een partij zich achteraf toch niet wenst te houden aan de beslissing van de bindend adviseur. </p>
<p>
<em>Indicaties voor bindend advies</em></p>
<ul>
<li>
Er is geen behoefte aan juridisch geschoolde adviseurs en aan een formele rechtsgang zoals bij arbitrage.</li>
<li>
Voor geïsoleerde deelproblemen.</li>
<li>
Beslechting door een ICT deskundige is gewenst.</li>
</ul>
<p>
<em>Contra-indicaties voor ICT Bindend Advies</em></p>
<ul>
<li>
Geen executoriale titel (dus geen deurwaarder in te schakelen).</li>
<li>
Bij omvangrijke geschillen.</li>
</ul>
<p>
Wanneer een goede juridische onderbouwing wordt gewenst.</p>
Bij een bindend advies wordt aan één of meer personen gevraagd een advies uit te brengen aan partijen, waarbij deze zich vooraf door middel van een overeenkomst hebben gebonden om dat ‘advies’ uit te voeren.
Wat is ICT Bindend Advies ? Bij het Bindend Advies wordt een geschil tussen partijen opgelost door één (of een commissie van meerdere) onpartijdige derde(n), die geen lid van de rechterlijke macht is, maar wel een beslissende uitspraak doet. <p>
<a href="/bindend-advies/">Bindend Advies</a> is net als <a href="/arbitrage/">Arbitrage</a> een vorm van alternatieve geschillen beslechting of wel ADR (Alternative Dispute Resolution), die verzorgd kan worden door de Stichting Geschillenoplossing Automatisering te Haarlem (<a href="http://www.sgoa.eu/">www.sgoa.eu</a>). Bij het <a href="/bindend-advies/">Bindend Advies</a> wordt een geschil tussen partijen opgelost door één (of een commissie van meerdere) onpartijdige derde(n), die geen lid van de rechterlijke macht is, maar wel een beslissende uitspraak doet. Door middel van een vaststellingsovereenkomst komen partijen vooraf vrijwillig overeen dat die uitspraak voor hen bindend zal zijn.</p>
<p>
Het <a href="/bindend-advies/">Bindend Advies</a> komt oorspronkelijk uit de bouwsector, waar het reeds lange tijd werd toegepast in gevallen waarbij de opdrachtgever niet tevreden was over de werkzaamheden van zijn aannemer. Tegenwoordig wordt het ook gebruikt in de ICT sector en vaak ook door geschillencommissies in consumentenzaken.</p>
<p>
‘Advies’ is in dit verband misleidend, omdat het in feite gaat om een beslissing. Anderzijds is er geen sprake van een vonnis, omdat dat alleen door rechters en arbiters gewezen kan worden.</p>
<p>
Soms lenen geschillen zich minder voor arbitrage, bijvoorbeeld omdat de zaak van gering belang is, of een multidisciplinair arbitrage college onnodig is, of indien partijen geen behoefte hebben aan een wettelijk geformaliseerde procedure of een executoriaal afdwingbaar vonnis. Als partijen zich dan toch willen voegen naar een onafhankelijk eindoordeel van een deskundige, dan is een bindend advies de aangewezen methode om het geschil te beslechten.</p>
<p>
Indien partijen een bindend adviesprocedure zijn overeengekomen moeten zij deze volgen. In het geval dat de Bindend Adviesprocedure niet wordt gevolgd en de zaak toch wordt voorgelegd aan de rechter, dan zal de rechter zich onbevoegd verklaren om kennis te nemen van het geschil. De Bindend Adviesprocedure vervangt dus de procedure bij de rechter.</p>
<p>
De bindend adviseur bij de SGOA is doorgaans een ICT-specialist met enige juridische kennis. Daardoor is de procedure goedkoop, want er hoeft geen externe deskundige te worden ingeschakeld. Een andere mogelijkheid is dat een bindend adviseur zich laat bijstaan door een jurist voor het schrijven van het juridische deel van het bindend advies.</p>
<p>
Een nadeel is dat nakoming van een bindend advies moeilijker is af te dwingen dan van een arbitraal vonnis als een partij zich achteraf toch niet wenst te houden aan de beslissing van de bindend adviseur. In dat geval is er sprake van een overeenkomst die door één van de partijen niet wordt nageleefd en volgt normaliter het bekende traject van in gebreke stelling, redelijke termijn tot herstel en wat dies meer zij.</p>
<p>
Het probleem van de tenuitvoerlegging kan echter beperkt worden. De vaststellings- overeenkomst kan ook aan de rechter worden voorgelegd. Die neemt de beslissing over het algemeen over. Wanneer één van de partijen het bindend advies niet nakomt kan de andere partij de rechter inschakelen. Deze zal dan een vonnis wijzen dat voorzien is van een <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Exequatur" title="Exequatur">exequatur</a>. Dit levert dan wel een <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Executoriale_titel" title="Executoriale titel">executoriale titel</a> op.</p>
<p>
Overigens kan de rechter het bindend advies vernietigen indien één van de partijen vernietiging vordert en de rechter van mening is dat het bindend advies slecht of in het geheel niet is gemotiveerd. Ook een onjuiste totstandkoming kan aanleiding zijn voor vernietiging. De rechter toetst het Bindend Advies slechts marginaal. Hoger beroep aantekenen tegen een <a href="/bindend-advies/">Bindend Advies</a> is niet mogelijk.</p>
<p>
Uiteraard kunnen partijen ook overeenkomen dat het advies niet bindend is. In dat geval gebruiken partijen het advies als een conflictanalyse om met de uitkomsten daarvan verder te onderhandelen over een oplossing van het conflict. Men spreekt in dat geval van een <em>Niet Bindend Advies</em>. Omdat bij een Niet Bindend Advies naast een vaststelling van de feiten ook een oordeel wordt uitgesproken, gaat dit een stap verder dan een Deskundigenbericht (Informatie over het Deskundigenbericht is beschikbaar elders op deze website <a href="http://www.ictconflict.nl/">www.ictconflict.nl</a> en op <a href="http://www.sgoa.eu/">www.sgoa.eu</a>)</p>
Bij het Bindend Advies wordt een geschil tussen partijen opgelost door één (of een commissie van meerdere) onpartijdige derde(n), die geen lid van de rechterlijke macht is, maar wel een beslissende uitspraak doet.
Over vage contracten en scherpe oordelen In 1999 koos ik voor de IT-advocatuur. Advocatuur omdat dat mij een mooi vak leek, en de IT-specialisatie vanwege de branche. Een sector met zijn eigen gebruiken, gewoontes en jargon. Met mensen die spraken in afkortingen, het hadden over zaken als "oplossingsrichtingen" en "deliverables" en waar grote offertes meer plaatjes bevatten dan tekst. <p>In 1999 koos ik voor de IT-advocatuur. Advocatuur omdat dat mij een mooi vak leek, en de IT-specialisatie vanwege de branche. Een sector met zijn eigen gebruiken, gewoontes en jargon. Met mensen die spraken in afkortingen, het hadden over zaken als "oplossingsrichtingen" en "deliverables" en waar grote offertes meer plaatjes bevatten dan tekst. Voor de meeste juristen -en zakenmensen- was dat moeilijk te begrijpen. Men vond IT-contracten vaag en klaagde erover dat uit de stukken niet goed bleek wat er was gebeurd of had moeten gebeuren. Maar als dan de technische details op tafel kwamen, haakten de traditionele advocaten en rechters vaak af: dan moest er een deskundige aan te pas komen.</p>
<p><strong>Vage IT-contracten</strong><br />
Hoewel deze kritische vakgenoten inhoudelijk een punt hebben, zijn vage IT- contracten meer dan ooit een realiteit. Dat komt doordat de informatietechnologie zo diep in alle facetten van ons bestaan is doorgedrongen. Technologie ziet er steeds gemakkelijker en vriendelijker uit, terwijl het technisch gezien allemaal veel ingewikkelder is geworden. Beschrijvingen van wat IT-diensten precies inhouden zijn er ook niet bepaald helderder op geworden. Waar je vroeger in ieder geval nog houvast had aan computerapparatuur, broncode en gegevensdragers, vind je het nu al heel gewoon dat data en diensten in the cloud staan. Zonder dat iemand precies kan uitleggen wat die cloud nu precies is.</p>
<p><strong>Opeerste verwarring</strong><br />
In de software-ontwikkeling zien we hetzelfde. Het vertrouwde functioneel en technisch ontwerp biedt niet altijd meer soelaas: wanneer men werkt, wordt helemaal niet meer met dat soort documenten gewerkt, maar wordt werkende weg bepaald wat het exacte voorwerp is van ontwikkeling. De jurist blijft in opperste verwarring achter...</p>
<p>Men zal afspraken over IT-projecten blijven maken en het zal altijd lastig blijven om die zodanig vast te leggen dat het contract volledige zekerheid geeft over wat er precies moet gebeuren en wie waar recht op heeft. En dus zullen er ook geschillen blijven ontstaan over dergelijke afspraken.</p>
<p><strong>Scherpe geschillenbeslechting</strong><br />
Het is belangrijk dat die geschillen op een goede en snelle manier opgelost kunnen worden, zoveel mogelijk buiten rechte. Als partijen er onderling echt niet uitkomen, dan kan bemiddeling of advies van een ingevoerde derde de zaak soms vlot trekken. Soms echter, hebben partijen een juridisch verschil van inzicht. In dat geval moet er ook een juridische knoop worden doorgehakt.</p>
<p>Om te helpen bij het oplossen van die verschillende soorten geschillen, heeft de SGOA diensten ontwikkeld en dat is mooi. Partijen moeten zelf de keuze maken voor mediation, een deskundigenrapport, of arbitrage. Als zij kiezen voor het laatste, verdienen zij een helder en gemotiveerd oordeel over de juridische punten waarover zij ruziën. Het is nuttig als hun zaak wordt beoordeeld door mensen die ervaring hebben met de onderliggende materie, maar het is cruciaal dat er een juridische beslissing wordt genomen. Partijen die het zo ver laten komen dat hun juridische twistpunten worden beslecht, mogen van het scheidsgerecht een streng en rechtvaardig oordeel verwachten. Net als bij de overheidsrechter lopen zij de kans om alles te winnen, maar ook om op alle punten te verliezen.</p>
<p><strong>Luisteren naar kritiek</strong><br />
In de markt wordt nog wel eens gezegd dat rechters en arbiters vaak te zeer op een compromis aansturen en uiteindelijk alle partijen een beetje gelijk geven. Ik denk dat het belangrijk is om naar die kritiek te luisteren. Ik juich het daarom ook toe dat er meer arbitrale beslissingen worden gepubliceerd dan voorheen. Met name die zaken waarin echt juridische knopen worden doorgehakt, zouden zoveel mogelijk moeten worden gepubliceerd. Dat zal leiden tot nuancering van het kritische beeld dat sommigen nu hebben. En daarnaast is het waardevol voor de IT-rechtpraktijk!</p>
<p>Wouter Seinen</p>
In 1999 koos ik voor de IT-advocatuur. Advocatuur omdat dat mij een mooi vak leek, en de IT-specialisatie vanwege de branche. Een sector met zijn eigen gebruiken, gewoontes en jargon. Met mensen die spraken in afkortingen, het hadden over zaken als "oplossingsrichtingen" en "deliverables" en waar grote offertes meer plaatjes bevatten dan tekst.
Deskundigenonderzoek en –bericht Rechtszaken over automatisering zijn ingewikkeld. In veel gevallen schakelt de rechter dan ook een of meer deskundigen in, om hem voor te lichten over de technische aspecten van het geschil. <p>
Rechtszaken over automatisering zijn ingewikkeld. In veel gevallen schakelt de rechter dan ook een of meer deskundigen in, om hem voor te lichten over de technische aspecten van het geschil. Indien zeer specialiseerde kennis is vereist wordt een deskundige soms ook ingeschakeld door de <a href="/mediation/">mediators</a> en moderatoren.</p>
<p>
Een SGOA <a href="/kennisitems/de-4-typen-ict-deskundigenberichten/">deskundige</a> dient zich bij zijn werkzaamheden te houden aan het Deskundigenbericht Reglement van de SGOA (zie <a href="http://www.sgoa.eu/">www.sgoa.eu</a>) onder Reglementen. Deskundigen treden niet op voor één bepaalde partij, d.w.z. ze zijn geen partijdeskundigen. Via de SGOA wordt alleen neutraal deskundigenonderzoek verricht die door partijen gezamenlijk betaald worden.</p>
<p>
En <a href="/kennisitems/de-4-typen-ict-deskundigenberichten/">deskundige</a> wordt altijd gekozen in overleg met partijen, maar dat garandeert niet, dat door een rechtbank altijd de juiste deskundige benoemd wordt. Aan de deskundige worden namelijk door de wet geen andere eisen gesteld dan dat deze zijn werkzaamheden onafhankelijk en naar beste weten verricht. Als dat beste weten tekortschiet, kan dat grote gevolgen hebben, want de rechter "leunt" in de regel zwaar op het oordeel van de door hem benoemde deskundige.</p>
<p>
Kritiek achteraf op het deskundigenrapport, bijvoorbeeld door de procederende partij die dreigt te gaan verliezen, maakt daarom niet veel kans. Dat is ook logisch, omdat partijen bij het benoemen van deskundigen betrokken zijn geweest. Dat lijkt een waarborg voor het benoemen van de juiste deskundige, maar dat blijkt het in de praktijk niet altijd te zijn.</p>
<p>
De rol van de <a href="/kennisitems/de-4-typen-ict-deskundigenberichten/">deskundige</a> in de civielrechtelijke procedure is niet zonder meer duidelijk. Een goede rol van de deskundige kan als volgt worden beschreven: De deskundige staat tussen de rechter en de partijen en helpt de rechter door het analyseren van problemen en het geven van voorlichting. De deskundige doet zijn werk zichtbaar voor alle betrokkenen en staat onafhankelijk van de partijen. Hij communiceert voor iedereen zichtbaar zowel met de rechter als met partijen.</p>
<p>
Om die rol goed te kunnen vervullen, moet de deskundige, naast zijn specifieke deskundigheid, als informaticus of als organisatiedeskundige bijvoorbeeld, méér in zijn mars hebben, dan de minimumeisen die de wet stelt “onafhankelijkheid en beste weten” (art 222-2 Rv). Op basis van de hiervoor geschetste rolverdeling moeten er dus ten minste nog drie eisen gesteld worden aan de SGOA deskundige:</p>
<ul>
<li>
hij/zij moet bekend zijn met de basale regels van het procesrecht en met de juridische omgangsvormen</li>
<li>
hij/zij moet beschikken over uitstekende communicatieve vaardigheden (zowel mondeling als schriftelijk</li>
<li>
hij/zij moet zelfstandig kunnen werken</li>
</ul>
Rechtszaken over automatisering zijn ingewikkeld. In veel gevallen schakelt de rechter dan ook een of meer deskundigen in, om hem voor te lichten over de technische aspecten van het geschil.
Selectie van arbiters: partijautonomie staat voorop In het Nederlandse contractenrecht staat de contractsvrijheid als belangrijk beginsel voorop. Als partij – burger, bedrijf of andere organisatie – bepaal jezelf of je met een andere partij contractueel in zee wenst te gaan en zo ja onder welke contractvoorwaarden je dat wenst te doen. <p>In het Nederlandse contractenrecht staat de contractsvrijheid als belangrijk beginsel voorop. Als partij – burger, bedrijf of andere organisatie – bepaal jezelf of je met een andere partij contractueel in zee wenst te gaan en zo ja onder welke contractvoorwaarden je dat wenst te doen. Ook bij IT-contracten geldt dat uitgangspunt. Het is een belangrijk uitvloeisel van de gedachte van partijautonomie. De zelfbeschikking van het individu, bedrijven en organisaties is daarbij de leidende gedachte. Alleen dwingendrechtelijke regels uit de wet stellen grenzen aan die vrijheid.</p>
<p>De gedachte van partijautonomie werkt ook door in de procespraktijk. Wenst u een zaak tegen een andere partij bij de overheidsrechter of een arbitrage-instelling aanhangig te maken, dan bepaalt u zelf wat u wenst te vorderen. Vordert u bijvoorbeeld de volledige en onverkorte nakoming van een IT-contract, dan vraagt u aan de rechter of arbiters uiteraard iets anders dan wanneer u een schadevergoeding wegens wanprestatie uit datzelfde IT-contract verlangt. De keuze van wat er in een procedure gevorderd wordt ligt dus eveneens bij elk van de procespartijen. Dat is voor een geding bij de Stichting Geschillenoplossing Automatisering (SGOA) niet anders.</p>
<p>De autonomie van partijen in een procedure bij de overheidsrechter kent een duidelijke grens. Partijen die een zaak aan de overheidsrechter voorleggen kunnen immers niet kiezen welke rechter op de zaak wordt gezet. Dat bepaalt de rechterlijke instantie aan wie een geschil wordt voorgelegd zelf.</p>
<p>Bij de SGOA is dat in beginsel anders. Vanuit de gedachte dat partijen <i>zelf</i> zoveel mogelijk vorm moeten geven aan de beslechting van <i>hun </i>geschil, zegt het arbitragereglement van de SGOA dat elk der partijen zelf een arbiter nomineren voor het scheidsgerecht van drie arbiters. De eisende partij nomineert de arbiter van haar voorkeur en de gedaagde doet dat ook. Zij maken elk hun keuze op basis van een lange lijst van beschikbare SGOA-arbiters. Deze beide arbiters kiezen vervolgens op hun beurt een derde arbiter. Het spreekt vanzelf dat alle arbiters van de SGOA onafhankelijk en onpartijdig moeten zijn, zodat zij dus geen zakelijke of persoonlijke belangen bij een van de partijen mogen hebben.</p>
<p>Met deze procedure waarborgt de SGOA dat partijen zelf een wezenlijke rol spelen bij de selectie van arbiters. Het bureau noch het bestuur van de SGOA hebben hierin een sturende rol. Het primaat van de partijen zelf staat bij de nominatie van arbiters dus voorop. Daarmee versterkt de SGOA het vertrouwen in de procesgang van een arbitrale procedure.</p>
<p>Op dit uitgangspunt kent de SGOA slechts twee uitzonderingen. Ten eerste is dat het geval bij een arbitraal kort geding, in welk type procedure – naar zijn aard – arbiters zo spoedig mogelijk een voorlopige beslissing moet kunnen nemen. In dat geval is een snelle benoeming van arbiters geboden, hetgeen om die reden direct door het bestuur van de SGOA wordt uitgevoerd. De tweede uitzondering betreft de arbitrale procedures waarin slechts één arbiter optreedt. In die gevallen is een nominatie door elk der partijen onwerkbaar.</p>
<p>Los van deze twee uitzonderingen geldt binnen de SGOA: het primaat van de selectie van arbiters ligt goeddeels bij partijen zelf. Wel zo eerlijk en ook goed voor het draagvlak van arbitrage.</p>
In het Nederlandse contractenrecht staat de contractsvrijheid als belangrijk beginsel voorop. Als partij – burger, bedrijf of andere organisatie – bepaal jezelf of je met een andere partij contractueel in zee wenst te gaan en zo ja onder welke contractvoorwaarden je dat wenst te doen.
De SGOA blijft open in tijden van de coronacrisis In het Nederlandse contractenrecht staat de contractsvrijheid als belangrijk beginsel voorop. Als partij – burger, bedrijf of andere organisatie – bepaal jezelf of je met een andere partij contractueel in zee wenst te gaan en zo ja onder welke contractvoorwaarden je dat wenst te doen. <p>Het zijn onzekere tijden. Rechtbanken, hoven en andere rechtsprekende colleges van de overheid hebben vanwege de uitbraak van het coronavirus aangegeven nog maar beperkt zaken te behandelen. De SGOA zet echter alles op alles om haar diensten op het gebied van ICT-geschillen onverminderd voort te zetten. De SGOA ziet dat als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid, nu zich in de samenleving nog steeds ICT-conflicten blijven aandienen. Niet zelden verdraagt de behandeling van die geschillen geen uitstel.</p>
<p>Nieuwe zaken kunnen dus via het bureau van de SGOA onverminderd aanhangig worden gemaakt. Voor het starten van een gewone arbitrale procedure, een arbitraal kort geding of een mediation kunnen partijen eenvoudigweg gebruik maken van de beschikbare email-faciliteiten. De communicatie in een zaak kan op afstand en met digitale mogelijkheden goed uitgevoerd worden. Dat geldt ook voor de overige diensten van de SGOA op het gebied van ICT-geschillen, zoals bindend adviesprocedures, het behandelen van verzoeken voor een deskundigenbericht, ICT-Conflictpreventie en Rapid Conflict Resolution.</p>
<p>Zittingen in nieuwe of bestaande arbitrale procedures of besprekingen met mediators of ICT-deskundigen van de SGOA zullen met de inzet van online communicatieplatforms worden gedaan. Het bureau van de SGOA zal partijen, hun gemachtigden, arbiters, mediators en deskundigen daarin zoveel mogelijk technisch en organisatorisch faciliteren.</p>
<p>Het is dus goed om te weten dat de SGOA open blijft. Daarnaast ook dat de termijnen die in procedures gelden, van kracht blijven. Zo waarborgt de SGOA de ongestoorde behandeling van ICT-geschillen in tijden van crisis.</p>
<p>Voor vragen over de diensten van de SGOA in tijden van corona is het bureau van de SGOA beschikbaar. Email: <a href="mailto:info@sgoa.eu">info@sgoa.eu</a> . Telefoonnummer: 06 22681367.</p>
In het Nederlandse contractenrecht staat de contractsvrijheid als belangrijk beginsel voorop. Als partij – burger, bedrijf of andere organisatie – bepaal jezelf of je met een andere partij contractueel in zee wenst te gaan en zo ja onder welke contractvoorwaarden je dat wenst te doen.
Europese Dag van de Privacy Vandaag - 28 januari - vieren we de Europese Dag van de Privacy. Het is namelijk exact veertig jaar geleden dat de Raad van Europa het Dataprotectieverdrag ondertekende. Onlangs - medio 2018 - is de Raad van Europa met een modernisering van dit toonaangevende privacy-verdrag gekomen: een zorgvuldige omgang met persoonsdata moet worden gewaarborgd. <p>Vandaag - 28 januari - vieren we de Europese Dag van de Privacy. Het is namelijk exact veertig jaar geleden dat de Raad van Europa het Dataprotectieverdrag ondertekende. Onlangs - medio 2018 - is de Raad van Europa met een modernisering van dit toonaangevende privacy-verdrag gekomen: een zorgvuldige omgang met persoonsdata moet worden gewaarborgd.</p>
<p>Wie de omgang van persoonsgegevens serieus neemt, moet ook stil staan bij de vraag hoe met conflicten op dat vlak moet worden omgegaan. Vooral in de verhouding tussen organisaties en bedrijven dienen zich op het gebied van dataprotectie complexe problemen en geschillen aan, die veelal nopen tot een vertrouwelijke, snelle en professionele behandeling. Een voorbeeld zijn de geschillen die zich voordoen als in een samenwerkingsverband van bedrijven geschillen over de kwaliteit van de informatiebeveiliging ontstaan. Als een Cloud Provider als dienstverlener haar wettelijke verplichtingen op het vlak van informatiebeveiliging onvoldoende op orde heeft, kan een afnemer van Cloud-diensten daarvan fors gedupeerd worden. Datzelfde geldt als de afspraken rondom informatiebeveiliging uit een Cloud contract, een verwerkersovereenkomst of een Service Level Agreement niet goed worden nageleefd.</p>
<p>De geschillen die daaruit voortvloeien kunnen worden voorgelegd aan de Privacy- en Security Kamer van de Stichting Geschillenoplossing Automatisering (SGOA). Deze gespecialiseerde kamer van de SGOA houdt zich bezig met het behandelen, oplossen en beslechten van geschillen en conflicten op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens en informatiebeveiliging. Wil je als organisatie voorkomen dat jouw securitybeleid op straat komt te liggen, dan kan een stap naar de Privacy- en Security Kamer van de SGOA worden overwogen. In dat geval bent u er bovendien van verzekerd dat alle relevante security-kennis, bijvoorbeeld over de Algemene Verordening Gegevensverwerking, de Wet Beveiliging Netwerk- en Informatiesystemen en andere vormen van nationale en internationale normering, aanwezig is. Kortom, op de Dag van de Europese Privacy toch maar eens nadenken over hoe u de behandeling van privacy- en security-geschillen hebt geregeld. </p>
Vandaag - 28 januari - vieren we de Europese Dag van de Privacy. Het is namelijk exact veertig jaar geleden dat de Raad van Europa het Dataprotectieverdrag ondertekende. Onlangs - medio 2018 - is de Raad van Europa met een modernisering van dit toonaangevende privacy-verdrag gekomen: een zorgvuldige omgang met persoonsdata moet worden gewaarborgd.
